Το Σπίτι της Κύπρου
Το Σπίτι της Κύπρου, το Κέντρο Πολιτισμού της Πρεσβείας της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ελλάδα, στεγάζεται από τον Δεκέμβριο του 2011 στο νέο κτήριο της Πρεσβείας, στην οδό Ξενοφώντος 2Α, στο κέντρο της Αθήνας, πολύ κοντά στην Πλατεία Συντάγματος. Ωστόσο, η παρουσία του στα πολιτιστικά δρώμενα ξεκινά το 1987 όταν εγκαινιάστηκε στο Κολωνάκι από τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Σπύρο Κυπριανού και τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, Ανδρέα Παπανδρέου.
Με συνέπεια και σταθερότητα, το Σπίτι της Κύπρου διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην καλλιέργεια και την ενδυνάμωση των πνευματικών και πολιτιστικών δεσμών Ελλάδας και Κύπρου, λειτουργώντας διαχρονικά ως κόμβος έμπνευσης και δημιουργίας, προωθώντας τη σύγχρονη τέχνη, τη λογοτεχνία τις παραδοσιακές αξίες της Κύπρου και τους προαιώνιους άρρηκτους δεσμούς των δύο αδελφών χωρών.
Στους χώρους του φιλοξένησε και φιλοξενεί πολιτιστικά δρώμενα, εικαστικές και άλλες εκθέσεις, μουσικές εκδηλώσεις, θεατρικές παραστάσεις, κινηματογραφικές προβολές, παρουσιάσεις βιβλίων και άλλων εκδόσεων καθώς και συνέδρια, ημερίδες, διαλέξεις και σεμινάρια σε θέματα τέχνης, λογοτεχνίας, ιστορίας, αρχαιολογίας και αρχαίας γραμματείας.
Παράλληλα, στο Σπίτι της Κύπρου λειτουργεί σημαντική βιβλιοθήκη κυπρολογικού περιεχομένου, η οποία περιλαμβάνει 8.000 τίτλους βιβλίων, σπάνιες και παλαιές εκδόσεις και μία αξιόλογη συλλογή περιοδικών εκδόσεων που αποτελούν πολύτιμη πηγή πληροφόρησης, αναφοράς και έρευνας για σπουδαστές και μελετητές.
Επιπροσθέτως, το Σπίτι της Κύπρου διατηρεί στενή συνεργασία με το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, με πολλούς κυπριακούς, ελλαδικούς και διεθνείς φορείς μεταξύ των οποίων Πανεπιστήμια της Κύπρου και της Ελλάδας. Ως ιδρυτικό και ενεργό μέλος του Αθηναϊκού Παραρτήματος του Δικτύου Μορφωτικών Ινστιτούτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, EUNIC Athens, συμμετέχει σε πολιτιστικές και μορφωτικές δράσεις, με στόχο την προώθηση της πολιτισμικής ποικιλομορφίας και την ενίσχυση του διεθνούς διαλόγου και συνεργασίας για τον Πολιτισμό εντός του πλαισίου της ενωμένης Ευρώπης.
Το Σπίτι της Κύπρου διαθέτει σύγχρονες υποδομές και δύο, πλήρως εξοπλισμένες, μεγάλες αίθουσες, την αίθουσα εκδηλώσεων στον 1ο όροφο και την αίθουσα εικαστικών εκθέσεων στον 2ο όροφο του κτηρίου της Κυπριακής Πρεσβείας.
Σήμερα, μετά από τέσσερις σχεδόν δεκαετίες συνεχούς λειτουργίας του, το Σπίτι της Κύπρου, ανανεώνει και εμπλουτίζει το πρόγραμμα του με νέες θεματικές και δράσεις, αναπτύσσει νέες συνεργασίες, παραμένοντας πάντοτε πιστό στο όνομά του, την ιστορία του, τις επιλογές του, εξακολουθώντας να συμμετέχει ενεργά στο πολιτιστικό γίγνεσθαι της Αθήνας.
Διευθυντές του Σπιτιού της Κύπρου έχουν διατελέσει: Γιώργος Γεωργής, ο Ανδρέας Μαλέκος, η Νάσα Παταπίου, η Ελένη Αντωνιάδου ο Κώστας Λυμπουρής, η Μαρία Παναγίδου, η Νάντια Στυλιανού, η Μαρία Ραγιά (εποπτεύουσα) και ο Λουκάς Ξενοφώντος, (Σύμβουλος Εκπαιδευτικών και Φοιτητικών Θεμάτων).
Από το 2024 μέχρι σήμερα ο Διομήδης Νικήτα.
www.spititiskyprou.gr
Ιλίου Μέλαθρον
Στο νούμερο 12 της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου (Πανεπιστημίου), ανάμεσα σε πολυκατοικίες του μεσοπολέμου, βρίσκεται το Νομισματικό Μουσείο που διαθέτει μια από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες συλλογές αρχαίων νομισμάτων στον κόσμο. Ωστόσο, το ίδιο το κτίριο του Μουσείου εντυπωσιάζει τους επισκέπτες και τους περαστικούς. Άλλωστε το Ιλίου Μέλαθρον είναι ένα τοπόσημο για την πόλη και υπήρξε η κατοικία ενός από τους πλέον διάσημους κατοίκους της.
Ήδη από το 1837 είχε ολοκληρωθεί η οδός Πανεπιστημίου. Ένας δεντροφυτεμένος, φαρδύς δόμος με πεζοδρόμια, ένα βουλεβάρτο με γαζίες προορισμένος για εξοχικούς περιπάτους, Ωστόσο, η εγκατάσταση του Ανακτόρου στη σημερινή του θέση το 1836 έδωσε στο δρόμο έναν κεντρικότερο χαρακτήρα, σύμφωνα και με το σχέδιο του αρχιτέκτονα Λέο φον Κλέντσε.
Τα υποστατικά, τα παραπήγματα και οι ελεύθεροι χώροι που υπήρχαν στις πλευρές του δρόμου, έδωσαν από τα μέσα του αιώνα τη θέση τους σε νεοκλασικά κτίρια, πολυτελή μέγαρα δημόσιου και ιδιωτικού χαρακτήρα σχεδιασμένα συνήθως από ευρωπαίους αρχιτέκτονες. Το Πανεπιστήμιο έργο του δανού αρχιτέκτονα Χανς Κρίστιαν Χάνσεν, το Μέγαρο της Ακαδημίας Αθηνών, έργο του Θεόφιλου Χάνσεν, ο Καθολικός Καθεδρικός Ναός του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη σε σχεδία του γερμανού αρχιτέκτονα Λέο φον Κλέντσε, το Οφθαλμιατρείο Αθηνών σε σχέδια των Χριστιανού Χάνσεν, Γεράσιμου Μεταξά και Αριστείδη Μπαλάνου, το Αρχοντικό Σεπιερί σε σχέδια του Αναστάσιου Θεόφιλου, το Αρσάκειο σε αρχικά σχέδιο του Σταμάτη Κλεάνθη κ.ο.κ
Ένας από τους επιφανείς κατοίκους του δρόμου ήταν ο γερμανός επιχειρηματίας και ερασιτέχνης αρχαιολόγος Ερρίκος Σλήμαν. Η ενασχόληση του με την αρχαιολογία οφείλεται στην αγάπη του για τον Όμηρο ήδη από τα παιδικά του χρόνια. Διέθεσε το μεγαλύτερη μέρος της περιουσίας του στις έρευνες και τις ανασκαφές στην Τροία, τις Μυκήνες, την Τίρυνθα και τον Ορχομενό και πήρε τον τίτλο του πατέρα της «Μυκηναϊκής Αρχαιολογίας» παρά τις αμφιλεγόμενες επιστημονικές μεθόδους του, ακόμα και για την εποχή..
Η τριετία 1870 -1873 ήταν η περίοδος των μεγάλων ανακαλύψεων στην Τροία μεταξύ των οποίων και ο «θησαυρός του Πριάμου» Το 1875 ακολούθησε η δεύτερη μεγάλη ανακάλυψη του, οι θολωτοί τάφοι στις Μυκήνες με πλήθος χρυσών κτερισμάτων. Πλέον ήταν ιδιαίτερα γνωστός όχι μόνο στους επιστημονικούς κύκλους αλλά και στο διεθνές κοινό που ενδιαφερόταν για τις πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις καθώς ήταν μια περίοδος που οι σπουδαίες ανακαλύψεις της αρχαιολογίας προκαλούσαν το ευρύτερο ενδιαφέρον.
Ο Σλήμαν κατοικούσε στην Αθήνα από το 1869 όταν και παντρεύτηκε τη Σοφία Εγκαστρωμένου. Ωστόσο, το 1878 ανέθεσε στο φίλο του Ερνέστο Τσίλερ το σχεδιασμό ενός μεγάρου στην οδό Πανεπιστημίου με μοναδικό αίτημα προς τον αρχιτέκτονα «πλατειά μαρμάρινη κλίμαξ άγουσα από του εδάφους μέχρι του άνω πατώματος και επί της κορυφής τεράτσα». Το κτίριο θεωρείται ένα από τα πιο αξιόλογα έργα του αρχιτέκτονα. Ο σχεδιασμός του ανταποκρίνεται στην προσωπικότητα και τις ανάγκες του ιδιοκτήτη ενώ εφαρμόστηκαν σημαντικές καινοτομίες όπως η θέρμανση με φωταέριο, ο εξαερισμός με αγωγούς, μέτρα αντιπυρικής προστασίας με την προσεκτική χρήση του ξύλου. Το 1881 με λαμπρή δεξίωση πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του Ιλίου Μέλαθρον.
Στο ισόγειο του διώροφου κτιρίου βρίσκονταν οι βοηθητικοί χώροι αλλά και η αίθουσα στην οποία φυλάσσονταν τα ευρήματα από τις ανασκαφές της Τροίας. Ο πρώτος όροφος προοριζόταν για την κοινωνικές εκδηλώσεις της οικογένειας. Τους, χορούς, τις δεξιώσεις, την υποδοχή των επισκεπτών, τα γεύματα, τα φιλολογικά σαλόνια…
Η διακόσμηση του Μεγάρου ανατέθηκε σε γνωστούς καλλιτέχνες της εποχής όπως ο ζωγράφος Γιούρι Σούμπιτς και απηχεί την αγάπη του Σλήμαν για την αρχαιότητα. Μωσαϊκά πατώματα με διακοσμητικά θέματα εμπνευσμένα από τις Μυκήνες και την Τροία,, πήλινα αγάλματα αντίγραφα κλασικών, πομπηιανές διακοσμήσεις, επιγραφές επιλέχθηκαν από κοινού από τον Σλήμαν και τον Τσίλλερ διαμορφώνοντας τον χαρακτήρα του κτιρίου.
Μετά το θάνατο του Ερρίκου Σλήμαν (1890) η σύζυγος του Σοφία δεν ξαναπαντρεύτηκε. Έζησε στο Ιλίου Μέλεθρον μαζί με τα δύο της παιδιά.
Το Μέγαρο πουλήθηκε από την οικογένεια στο ελληνικό δημόσιο το 1926. Διαδοχικά στεγάστηκαν σε αυτό, το Συμβούλιο της Επικρατείας (1929-1934), ο Άρειος Πάγος (1934 -1980), το Εφετείο (1981-1983). Από το 1998 έχει μεταφερθεί στο Μέγαρο Σλήμαν σταδιακά το Νομισματικό Μουσείο δίνοντας την ευκαιρία στο κοινό να θαυμάσει μια σπουδαία συλλογή σε ένα εμβληματικό κτίριο.
Νομισματικό Μουσείο
Αναψυκτήριο – Κήπος
Διαβαίνοντας ο επισκέπτης την είσοδο του Μουσείου, περνάει από την πολύβουη Λεωφ. Πανεπιστημίου στον κήπο του Μουσείου. Ένα καταπράσινο χώρο 800 τμ με θάμνους και καρποφόρα δέντρα που ευδοκιμούν στην Αττική.
Ο κήπος ασφαλώς ήταν αναπόσπαστο μέρος του Μεγάρου ήδη από την κατασκευή του. Μάλιστα, στις σπάνιες περιόδους που ο Σλήμαν βρισκόταν στην Αθήνα, φρόντιζε ο ίδιος τον κήπο. Για τη διακόσμηση του είχαν χρησιμοποιηθεί πήλινα αντίγραφα αρχαίων αγαλμάτων, κατά την προτίμηση του ιδιοκτήτη. Ακόμα και σήμερα τον επισκέπτη υποδέχεται στο Ιλίου Μέλαθρον η Αμαζόνα, ένα από τα γλυπτά, αντίγραφο αρχαίων, που παραγγέλλει ο αρχιτέκτονας του μεγάρου Ερνστ Τσίλερ σε εργαστήριο της Βιέννης. Στην κεντρική αυλή δεσπόζει η μαρμάρινη σκάλα που οδηγεί στο χώρο της έκθεσης.
Η μεγάλη αυλή που βρίσκεται στο πίσω μέρος του κτηρίου υπήρχε ο στάβλος, το αμαξοστάσιο και το πηγάδι της οικείας. Σήμερα, αποτελεί επέκταση του Αναψυκτηρίου και φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις, παρουσιάσεις, ομιλίες, συναντήσεις,. Επίσης είναι ιδανικός χώρος για ένα σύντομο διάλλειμα, τόσο κεντά και τόσα «μακριά» από το κέντρο. Ο χώρος είναι διαθέσιμός για ειδικές εκδηλώσεις κατόπιν συνεννόησης με το Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων του Μουσείου.
Νομισματικό Μουσείο Διεύθυνση: Ιλίου Μέλαθρον, Ελ. Βενιζέλου (Πανεπιστημίου) 12, 10671 Αθήνα Τηλέφωνα: 210-3632057, 210-3612834 και 210-3612872 Email: nm@culture.gr Url: http://www.nummus.gr
To Ξενοδοχείο The Tsitouras Collection είναι μέρος της ομώνυμης εταιρείας, έργο ζωής του Δημήτρη Τσίτουρα. Αποτέλεσμα πολυετούς, συνεπούς προσπάθειας και αγάπης αφενός για την ελληνική τέχνη και αφετέρου για το νησί της Σαντορίνης.
Με θέα σε ένα από τα γνωστότερα και πιο μαγευτικά τοπία του κόσμου, το Ξενοδοχείο, με έμβλημα το πράσινο στεφάνι του Γιάννη Τσαρούχη, «αγναντεύει» το γαλάζιο του Αιγαίου και την καλντέρα και υποδέχεται τους επισκέπτες στους πολυτελείς χώρους του. Η αρχιτεκτονική είναι ενταγμένη στο περιβάλλον δημιουργώντας ένα αυθεντικό περιβάλλον φιλοξενίας.
The Tsitouras Collection
Φηροστεφάνι 84700 Σαντορίνη
Τηλ. +30 22860 23747
+30 22860 22760
Fax: 22860 23918
Email: reservations@tsitouras.com
Υπεύθυνη : κ. Ελένη Τσίτουρα
Στη Νεάπολη, μόλις λίγα χιλιόμετρα από τη κέντρο της Μυτιλήνης βρίσκεται το Elies Residences.
Τα χρώματα, οι μυρωδιές, οι γεύσεις συνθέτουν ένα ονειρικό νοσταλγικό περιβάλλον. Οι Villas του συγκροτήματος, σχεδιασμένες με παραδοσιακές αρχιτεκτονικές γραμμές δένουν αρμονικά με το χώρο του κήπου με τα φυτά που προέρχονται από την τοπική χλωρίδα, τα αρωματικά βότανα, και τον ελαιώνα. Στις πέντε αυτόνομες Villas συνδυάζεται ιδανικά η παραδοσιακή αρχιτεκτονική στηριγμένη στη χρήση της πέτρας και του ξύλου με την άνεση και τη διακριτική πολυτέλεια.
Στις βίλες, που έχουν πάρει το όνομά τους από πέντε πανέμορφα χωριά της Λέσβου,
τηρούνται οι υψηλότερες προδιαγραφές φιλοξενίας και αισθητικής, με όλες τις απαραίτητες παροχές για ολιγοήμερη ή μεγαλύτερης διάρκειας διαμονή οικογενειών, μεμονωμένων επισκεπτών, ζευγαριών και εργαζομένων.
Σε κοντινή απόσταση από το Elies Residences βρίσκονται όλα τα κεντρικά σημεία της Μυτιλήνης:
Λιμάνι της Μυτιλήνης (6,6,χλμ)
Αεροδρόμιο της Μυτιλήνης «Οδυσσέας Ελύτης» (1,8 χλμ).
Γενικό Νοσοκομείο Μυτιλήνης (5 χλμ)
Εγκαταστάσεις Πανεπιστημίου Αιγαίου (3 χλμ)
Ιδανικός χώρος διαμονής για οικογένειες
Η κοντινή απόσταση από την πόλη της Μυτιλήνης και από τη θάλασσα, κάνει το Elies Residences ιδανικό τόπο διαμονής για οικογένειες και ζευγάρια. Η αυτονομία και οι ανέσεις που παρέχουν οι Villas εξασφαλίζουν την άνετη διαμονή. Στα πλεονεκτήματα των καταλυμάτων συμπεριλαμβάνεται ασφαλώς το καθιστικό και η καλαίσθητη βεράντα που διαθέτουν. Επιπλέον η πισίνα που λειτουργεί κατά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι πάντα μια εξαιρετική επιλογή.
Οι Villas είναι σε θέση να φιλοξενήσουν από τέσσερα έως έξι άτομα η κάθε μια αποτελώντας έτσι μια εξαιρετική λύση για παρέες ή οικογένειες
Στοιχεία επικοινωνίας
Δ/νση: Νεάπολη, Μυτιλήνη, Λέσβος 81100 Τηλ. +30 698 058 0303 / +30 2251 063213 Email: info@eliesresidences.com Website: https://eliesresidences.com/
Αξιοθέατα
Κάστρο Μυτιλήνης http://odysseus.culture.gr
Στο ψηλότερο σημείο της Μυτιλήνης δεσπόζει το βυζαντινό κάστρο της πόλης. Ακολοθιώντας τη πολυκύμαντη ιστορία του νησιού, το κάστρο έχει υποστεί μετατροπές, επιδιορθώσεις, προσθήκες και επεκτάσεις ώστε να μπορεί να εξυπηρετήσει σε κάθε περίοδο τον οχυρωματικό του ρόλο. Έως και τα χρόνια μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το κάστρο κατοικούταν. Έδω και δεκαετίες λειτουργεί ως μνημείο υπό την μέριμνα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου.
Νέο Κτίριο Αρχαιολογικού Μουσείου Μυτιλήνης Το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης αποτελείται από την ενότητα με τη μόνιμη συλλογή και την ενότητα περιοδικών εκθέσεων. Στο Μουσείο παρουσιάζονται με πρωτοποριακό τρόπο ψηφιδωτά δάπεδα και τοιχογραφίες ελληνιστικών και ρωμαϊκών κτιρίων, γλυπτά και πήλινα αντικείμενα. Φιλοξενώντας εκπαιδευτικά προγράμματα, περιοδικές εκθέσεις και πολιτιστικές εκδηλώσεις έχει γίνει κέντρο του πολιτισμού της πόλης.
Διεύθυνση: 8ης Νοεμβρίου
www.efales.gr
efales@culture.gr
Μουσείο Θεόφιλου Το Μουσείο Θεόφιλου ανεγέρθηκε το έτος 1964 σε ένα προάστιο της Μυτιλήνης, τη Βαρεία, εκεί όπου γεννήθηκε και πέρασε τα παιδικά του χρόνια ο λαϊκός ζωγράφος. Φιλοξενεί 86 πίνακες του Θεόφιλου, που προέρχονται από την προσωπική συλλογή του Μυτιληνιού, φημισμένου καλλιτεχνικού εκδότη στο Παρίσι, Στρατή Ελευθεριάδη (TERIADE)
Βαρεία 81100
www.mytilene.gr
Μουσείο – Βιβλιοθήκη Στρατή Ελευθεριάδη – Tériade Ο Στρατής Ελευθεριάδης γεννήθηκε στη Λέσβο. Το 1915 μετακόμισε στο Παρίσι όπου στράφηκε στην τεχνοκριτική και στις εκδόσεις τέχνης υποστηρίζοντας πολλούς νέους ζωγράφους και δίνοντας ώθηση στο έργο τους. Οι εκδόσεις του Teriade, όπως είναι το καλλιτεχνικό του όνομα, είναι σταθμός στην ιστορία της τέχνης του 20ου αιώνα. Το 1979 δώρισε μεγάλο μέρος της συλλογής του που αποτελείται από εκδόσεις και έργα ελλήνων και γάλλων ζωγράφων για την ίδρυση του ομώνυμου μουσείου στη γενέτειρα του.
info@museumteriade.gr
Ελαιοτριβεία Το βασικό γεωργικό προϊόν της Λέσβου, ήδη από την αρχαιότητα, ένιαι η ελιά Τα χειροκίνητα και ζωοκίνητα ελαιοτριβεία της προβιομηχανικής περιόδου αντικαταστάθηκαν από τη χρήση ατμομηχανών για την παραγωγή ελαιόλαδου στα τέλη του 19ου αιώνα και τα ελαιοτριβεία εξελίχθηκαν σε βιομηχανικά κτίρια.
Την εξέλιξη της βιομηχανίας της ελαιουργίας στο νησί μπορούν να γνωρίσουν επισκέπτες στο Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας Λέσβου (ΠΙΟΠ) που στεγάζεται στο παλαιό κοινοτικό ελαιοτριβείο της Αγίας Παρασκευής. Στο Μουσείο πραγματοποιούνται και εκπαιδευτικά προγράμματα όλο το χρόνο γνωρίζοντας στα παιδιά τη λειτουργία ενός εργοστασίου ελαιουργίας των μέσων του 20υ αιώνα.
Στον οικισμό Παπάδο βρίσκεται το Ελαιοτριβείο – Μουσείο Βρανά (Εταιρεία Αρχιπέλαγος). Πρόκειται για ένα από τα παλαιότερα ελαιοτριβεία της Λέσβου, το οποίο ανήκε στην οικογένεια του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη. Το ελαιουργείο έχει αποκατασταθεί, με το μηχανολογικό εξοπλισμό του πλήρως λειτουργικό. Με την αρχιτεκτονική αποκατάσταση του, το Μουσείο έχει μετατραπεί σε έναν όμορφο χώρο γνωριμίας με την τοπική ιστορία. Φιλοξενώντας εκπαιδευτικά προγράμματα και εκδηλώσεις, το Μουσείο εξελίχτηκε σε ζωντανό κύτταρο πολιτισμού της τοπικής κοινωνίας.
Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου προφυλάσσει και αναδεικνύει ένα μοναδικό «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης». Η έκθεση περιλαμβάνει απολιθωμένους κορμούς, κλαδιά, καρπούς και φύλλα ποικιλίας από κωνοφόρα και αγγειόσπερμα δένδρα και απολιθωμένα οστά ζώων που ζούσαν πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια. Το Μουσείο που είναι ενταγμένο στο Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO προσφέρει μεγάλη ποικιλία εκπαιδευτικών δράσεων και προγραμμάτων.
Φεστιβάλ «Λεσβιακό Καλοκαίρι» Τους καλοκαιρινούς μήνες πραγματοποιείται στη Λέσβο το «Φεστιβάλ Λεσβιακό Καλοκαίρι» στη Μυτιλήνη. Συναυλίες, θέατρο, εκπαιδευτικά προγράμματα, εκθέσεις που απευθύνονται σε μικρούς και μεγάλους.
Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου διοργανώνουν ημερίδα με θέμα «ΦΥΣΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» με στόχο την παρουσίαση των δράσεων ανάδειξης της φυσικής κληρονομιάς και των παρεμβάσεων που χρηματοδοτήθηκαν τα τελευταία χρόνια από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου και συμβάλουν στην ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, στην βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και εξυπηρέτησης των κατοίκων και των επισκεπτών και την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της Λέσβου.
Η Ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2025 και ώρα 17.00 μ.μ., στην αίθουσα «Ιωάννης Παυλακέλλης» του Επιμελητηρίου Λέσβου.
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ
Επαγγελματίες του Τουρισμού και πολίτες ι της Λέσβου, φοιτητές, εθελοντές.
Η Είσοδος είναι Ελεύθερη.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ
Καθηγητής Νικόλαος Σουλακέλλης, Πρόεδρος ΔΣ ΜΦΙΑΔΛ
Γ. Πλακωτάρης, Προϊστάμενος Διαχειριστικής Αρχής ΠΕΠ Βορείου Αιγαίου
Α. Δημιουργία νέου “Ανοικτού Μουσείου” – Έργα ανάδειξης των νέων απολιθωματοφόρων θέσεων που αποκαλύφθηκαν κατά την κατασκευή μεγάλων δημοσιών έργων στην προστατευόμενη περιοχή του Απολιθωμένου δάσους.
Β. Λειτουργία Κέντρου Περιβαλλοντικής Ενημέρωση Καλλονής – Δράσεις ανάδειξης των υγροτόπων της Λέσβου.
Καθηγητής Νικόλαος Ζούρος, Διευθυντής ΜΦΙΑΔΛ
Α. Ενεργειακή αναβάθμιση του Μουσείου – “Ένα “πράσινο” Μουσείο στη Λέσβο”.
Β. Αναβάθμιση Εκθεσιακών χώρων – Νέα πτέρυγα Μουσείου
Γ. Συντήρηση – ανάδειξη και αναβάθμιση υποδομών Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου – Περιοχή Κύρια Απολιθωμένη – Παρεμβάσεις βελτίωσης της προσβασιμότητας
Δρ. Ηλίας Βαλιάκος, Προϊστάμενος Ερευνών και Έργων ΜΦΙΑΔΛ
Α. Καινοτόμες δράσεις ψηφιακής προβολής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου
Β. Δημιουργία – λειτουργία Ψηφιακών εφαρμογών προβολής των γεω-μνημείων του Γεωπάρκου Λέσβου – Παγκόσμιου Γεωπάρκου UNESCO
Γ. Δημιουργία – λειτουργία Ψηφιακών εφαρμογών προβολής των γεω-μνημείων Λήμνου
Κωνσταντίνα Μπεντάνα, Προϊσταμένη Εκθέσεων και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων ΜΦΙΑΔΛ
Ημέρα αφιερωμένη στον σχεδιασμό και την ανάπτυξη καταλυμάτων, με workshops που εστιάζουν σε καινοτόμες προσεγγίσεις και επενδυτικές στρατηγικές.
Ημέρα αφιερωμένη στις βίλες, με workshops που προσφέρουν πρακτικές γνώσεις για τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της κερδοφορίας.
Παράλληλα με τα workshops, η webhotelier | primalres θα πραγματοποιήσει ειδική ημερίδα, προσφέροντας masterclasses που εστιάζουν στις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις για τη βελτίωση της διαχείρισης και των πωλήσεων των καταλυμάτων.
Το 28ο Παζάρι Βιβλίου 2025 θα πραγματοποιηθεί στην Πλατεία Κλαυθμώνος. Διοργανώνεται από τον Σύνδεσμο Εκδοτών Βιβλίου (Σ.ΕΚ.Β.) και την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εκδοτών Βιβλιοχαρτοπωλών (Π.Ο.Ε.Β.), υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων και με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α.).
Το Παζάρι Βιβλίου είναι η θεσμοθετημένη εκδήλωση που διοργανώνεται εδώ και είκοσι οκτώ έτη, προσφέροντας στο αναγνωστικό κοινό χιλιάδες τίτλους βιβλίων σε πολύ χαμηλές τιμές, που αρχίζουν από μόλις 1 ευρώ!
Στο 28ο Παζάρι Βιβλίου 2025, όπως κάθε χρόνο, συμμετέχουν εκδότες από όλη την Ελλάδα (μέλη πρωτοβάθμιων σωματείων), προσφέροντας πάνω από 9.000 τίτλους βιβλίων, σε τιμές, που δεν ξεπερνούν το 30% της αρχικής τους λιανικής τιμής.
Από την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου έως και την Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2025, η Πλατεία Κλαυθμώνος φιλοξενεί το μεγαλύτερο και καλύτερα οργανωμένο Παζάρι Βιβλίου της Αθήνας, σε μία σύγχρονη υπαίθρια-στεγασμένη εγκατάσταση.
Οι επισκέπτες του Παζαριού μπορούν να ανακαλύψουν και να προμηθευτούν βιβλία από μια πλούσια συλλογή τίτλων, που καλύπτει όλες τις κατηγορίες και απευθύνεται σε κάθε ηλικία.
Το 28ο Παζάρι Βιβλίου 2025, θα λειτουργεί καθημερινές, Σάββατα και Κυριακές από τις 09:00 το πρωί έως και τις 21:00 το βράδυ, από 31 Ιανουαρίου έως και 23 Φεβρουαρίου 2025.
Ηράκλειο, 8-11 Μαΐου 2025
http://www.iake.gr
Το Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, μετά την επιτυχή πραγματοποίηση 10 Πανελλήνιων/Διεθνών Επιστημονικών Συνεδρίων, βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει προς τα μέλη, τους συνεργάτες και τους φίλους του, την επιστημονική και εκπαιδευτική κοινότητα και κάθε ενδιαφερόμενο, ότι προγραμματίζει την οργάνωση του 11ου Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, με κεντρικό θέμα:
Κοινότητες Δημιουργίας
Συμμετοχή και πρωτοβουλία στις θεσμικές συλλογικότητες:
Κοινωνία, εκπαίδευση, πολιτική διαβούλευση
Το 11ο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο του Ι.Α.Κ.Ε. αγκαλιάζει μια ευρεία αλλά και συνεκτική οικογένεια πεδίων και προβληματισμών που περιστρέφονται γύρω από τις κομβικής σημασίας έννοιες της κοινότητας δημιουργίας, της συμμετοχής και της συμμετοχικής πρωτοβουλίας.
Οι κοινότητες δημιουργίας μπορούν να προσεγγιστούν από μια ευρύτερη και από μια ειδικότερη σκοπιά. Η ειδικότερη προσέγγιση, ήδη καθιερωμένη ως διεπιστημονικός ερευνητικός προβληματισμός στις κοινωνικές επιστήμες, χρησιμοποιεί την έννοια της κοινότητας δημιουργίας (creative community) ως έννοια που αναδεικνύει τη συνεργατική και διατομεακή συλλογικότητα που συγκεντρώνει διάφορους παράγοντες από την κοινωνία πολιτών, την κυβέρνηση, την εκπαίδευση, τους οργανισμούς του ιδιωτικού τομέα σε επιμέρους projects που διαμορφώνουν νέες συνεργατικές κουλτούρες, δημιουργούν προστιθέμενη αξία και οδηγούν σε οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές επιπτώσεις για ερευνητικούς εταίρους και την ευρύτερη κοινωνία. Οι κοινότητες δημιουργίας (ΚΔ) χαρακτηρίζονται από τη συμμετοχή ποικίλου φάσματος ενδιαφερομένων, εμπλεκόμενων μερών και χρηστών. Εργάζονται για τη δημιουργία ενός δικτύου συνεργασίας και ανταλλαγών, διαδίδοντας μοντέλα συνεργασίας και σε περαιτέρω ερευνητικά και επαγγελματικά περιβάλλοντα.
Οι ΚΔ μπορεί να περιλαμβάνουν συνδυασμούς ομάδων ενεργών πολιτών, εργαζομένων, επιχειρηματιών, ερευνητών, ακαδημαϊκών εμπειρογνωμόνων, φορέων της τοπικής, περιφερειακής και κεντρικής κυβέρνησης, ιδρυμάτων, σωματείων και, βέβαια, ευρωπαϊκών θεσμών.
Η ευρύτερη προσέγγιση χρησιμοποιεί τον όρο για να αναδείξει μια ομάδα ανθρώπων που συγκεντρώνονται και συγκλίνουν γύρω από μια κοινή πρόκληση ή θεματική, με σκοπό να δημιουργήσουν, να δράσουν και να μοιραστούν ιδέες, προγράμματα και πρακτικές.
Λαμβανομένων υπόψη των εμπειρικών ευρημάτων και των προγραμμάτων που έχουν ήδη συσχετιστεί με τις ΚΔ με την στενότερη έννοια (π.χ. το σχεδιασμό και την εφαρμογή πρακτικών συνεργασίας δημόσιων και ιδιωτικών φορέων στην αντιμετώπιση των κοινωνικών και πολιτιστικών επιπτώσεων της πανδημίας Covid19), η ευρύτερη προσέγγιση στις κοινότητες δημιουργίας μας ενθαρρύνει να αναλογιστούμε πλαίσια και πλατφόρμες που σχεδιάζουν, προτείνουν και – συχνά – επιχειρούν να εφαρμόσουν νέες ιδέες για την επίλυση εκπαιδευτικών, κοινωνικών, πολιτιστικών και πολιτικών προβλημάτων και την αντιμετώπιση αντίστοιχων προκλήσεων, την αξιοποίηση της διδασκαλίας της τέχνης και των μορφών συμπερίληψης και συμμετοχής στην πολιτειακή παιδεία, την κοινωνική και ανθρωπιστική αξιοποίηση των νέων τεχνολογικών οριζόντων.
Σε αυτό το ευρύ αλλά διακριτό πλαίσιο, μας ενδιαφέρουν μελέτες για τις διαφορετικές προσεγγίσεις και απόψεις σχετικά με:
Βασικός σκοπός του 11ου Διεθνούς Συνεδρίου του Ι.Α.Κ.Ε. είναι η κριτική διερεύνηση και η ανάπτυξη επιστημονικού διαλόγου γύρω από τα ζητήματα αυτά. Αναφορικά τόσο με τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται όσο και με τα προβλήματα που ενδεχομένως προκύπτουν, είναι απαραίτητη η γνώση και η προετοιμασία των πολιτών για τις μορφές συνύπαρξης με τη διαμόρφωση συνθηκών για την ανάπτυξη των ΚΔ, τις μορφές ανάπτυξης συλλογικών αναζητήσεων απάντησης στις προκλήσεις και την ενθάρρυνση της πρωτοβουλίας των πολιτών για τον ρόλο, μεταξύ άλλων, της τεχνητής νοημοσύνης και τις νέες σχέσεις που διαμορφώνονται μεταξύ των πολιτών και της πολιτείας. Η εκπαίδευση, η παιδεία και η πολιτική συμμετοχή έχουν να διαδραματίσουν καθοριστικούς ρόλους σε αυτή την θεματική όπως διαμορφώνεται μπροστά στα μάτια μας.
Όπως κάθε χρόνο, το Ι.Α.Κ.Ε. θα τιμήσει μια εξέχουσα προσωπικότητα του Ελληνισμού κατά την εναρκτήρια Πανηγυρική Συνεδρίαση, η οποία φέτος θα πραγματοποιηθεί στις 9 Μαΐου 2025.
ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
Με αφετηρία το κεντρικό θέμα, το Συνέδριο εστιάζει το ενδιαφέρον του στις παρακάτω θεματικές περιοχές, χωρίς να αποκλείονται και όσες άλλες απορρέουν από τον γενικότερο τίτλο του:
Συλλογική Δράση, Πολιτική Συμμετοχή και Δημιουργικές Κοινότητες
Κοινωνική Παιδεία, Εκπαίδευση και Πολιτισμός
Ψηφιακές Τεχνολογίες και Δημιουργικές Πρωτοβουλίες
ΣΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΛΑΒΟΥΝ ΜΕΡΟΣ
ΜΟΡΦΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ – ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ
Στο Συνέδριο μπορούν να παρουσιαστούν:
Στα πρακτικά του Συνεδρίου δημοσιεύονται τα πλήρη κείμενα όλων των εγκεκριμένων από τους κριτές εργασιών, ανεξάρτητα από τη μορφή παρουσίασής τους. Αναλυτικές οδηγίες για τη δομή και τη μορφή των εισηγήσεων και των ανακοινώσεων θα αναρτηθούν στις ιστοσελίδες του Ι.Α.Κ.Ε.
Επιπρόσθετα, στις εργασίες του Συνεδρίου εντάσσονται:
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Όσοι και όσες επιθυμείτε να συμμετάσχετε στο Συνέδριο ως Εισηγητές –με εισήγηση ή αναρτημένη ανακοίνωση ή εργαστήριο– πρέπει να αποστείλετε περίληψη της εργασίας σας μέσω της ειδικής φόρμας στην ιστοσελίδα: http://www.iake.gr ή http://iake.weebly.com, όπου υπάρχουν και οι απαιτούμενες οδηγίες. Το κείμενο της περίληψης πρέπει να είναι μέχρι 300 λέξεις και να συνοδεύεται από τα στοιχεία των συγγραφέων, καθώς και την αναγραφή του είδους της εργασίας και του θεματικού άξονα που ανήκει.
Κάθε εργασία μπορεί να υποβάλλεται από έναν/μία μέχρι τέσσερις εισηγητές. Κάθε εισηγητής μπορεί να συμμετέχει με δύο το πολύ εργασίες, με την ιδιότητα του πρώτου, δεύτερου, τρίτου ή τέταρτου εισηγητή.
Η αποδοχή ή απόρριψη της περίληψης θα ανακοινωθεί έως τις 3 Φεβρουαρίου 2025.
ΚΟΣΤΟΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ
Οι εισηγητές θα καταβάλουν το οφειλόμενο ποσό συμμετοχής μετά την έγκριση της περίληψής τους, στις ημερομηνίες που θα ανακοινωθούν με επόμενη ανακοίνωση.
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ – ΒΡΑΒΕΥΣΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ
Το Ι.Α.Κ.Ε. θα βραβεύσει τις βέλτιστες επιστημονικές εργασίες, ανά θεματικό άξονα του Συνεδρίου, στις κατηγορίες:
Α. Καλύτερη επιστημονική εργασία
Β. Καλύτερη διδακτική πρόταση
Με στόχο την ενίσχυση νέων ερευνητών και επιστημόνων, θα βραβευτούν, επικουρικά, οι αξιολογότερες εργασίες, οι οποίες θα υποβληθούν από: α) προπτυχιακούς φοιτητές, β) μεταπτυχιακούς φοιτητές, γ) υποψήφιους διδάκτορες, δ) επιστήμονες-ερευνητές που παρουσιάζουν μια πρωτότυπη επιστημονική εργασία ή διδακτική πρόταση.
Τα αποτελέσματα του Διαγωνισμού θα εξάγει η Επιστημονική Επιτροπή με βάση τα γενικά αποτελέσματα της ανώνυμης κρίσης των τελικών κειμένων των εργασιών. Η διαδικασία κρίσης των τελικών κειμένων ακολουθεί την αξιολόγηση των περιλήψεων. Τα πλήρη κείμενα των εργασιών αξιολογούνται με βάση τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τους στα κριτήρια: α) πρωτοτυπία, β) μεθοδολογία, γ) δομή, δ) περιεχόμενο, ε) τεκμηρίωση.
Στη βράβευση θα μετέχουν αποκλειστικά οι εργασίες οι οποίες θα έχουν υποβληθεί μέχρι τις 3 Μαρτίου 2025.
Η απονομή των επαίνων και των διακρίσεων θα γίνει στην τελετή λήξης του Συνεδρίου. Οδηγίες για την εκπόνηση των πλήρων κειμένων των τελικών εργασιών υπάρχουν στις ιστοσελίδες μας: http://www.iake.gr και https://iake.weebly.com
ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Στο πλαίσιο του Συνεδρίου, προγραμματίζεται σειρά παράλληλων δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων, με στόχο τη γνωριμία, την ψυχαγωγία και την αλληλεπίδραση των συνέδρων και των συνοδών τους.
Η QQML διοργανώνεται για 17η χρονιά και υποδέχεται συνέδρους από όλο τον κόσμο.
Το συνέδριο θα είναι υβριδικό και φέτος: Με φυσική παρουσία και ψηφιακή υποστήριξη. Όσοι επιλέξουν να παραστούν με φυσική παρουσία, το συνέδριο θα λάβει χώρα, μεταξύ 27-31 Μάϊου στη Λισαβόνα της Πορτογαλίας.
Target Group
Το Target Group περιλαμβάνει επαγγελματίες βιβλιοθηκών με μια ευρύτερη έννοια: καθηγητές, ερευνητές, φοιτητές, διοικητικούς υπαλλήλους, ενδιαφερόμενους φορείς, τεχνολόγους, μουσειολόγους, αρχειονόμους, υπεύθυνους λήψης αποφάσεων και διευθυντές, επιστήμονες πληροφόρησης, βιβλιοθηκονόμους, διαχειριστές αρχείων, προγραμματιστές ιστοσελίδων, ειδικούς πληροφορικής, ταξινομητές, στατιστικολόγους, διευθυντές μάρκετινγκ, φιλόλογους, βιβλιοθηκονόμους θεμάτων και βιβλιοθηκονόμους αναφοράς κ.λπ.
Το θέμα του συνεδρίου
Μετασχηματισμός και καινοτομία στα αρχεία και τις βιβλιοθήκες στην ψηφιακή εποχή: Διαχείριση, συντήρηση, βιωσιμότητα και τεχνολογικός αντίκτυπος
Μεταξύ άλλων, το συνέδριο θα υποστηρίξεις τα εξής θέματα
Ποιοτικές και ποσοτικές μελέτες της συμπεριφοράς των χρηστών σε δημόσια, πανεπιστημιακά και σχολικά αρχεία και βιβλιοθήκες
– Ανάλυση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ χρηστών, αρχείων και βιβλιοθηκών, προσδιορίζοντας πώς οι επαγγελματίες μπορούν να βελτιστοποιήσουν τις προσφερόμενες υπηρεσίες.
– Αξιολόγηση του αντίκτυπου των αρχειακών και βιβλιοθηκονομικών πρακτικών στην εμπειρία των χρηστών.
Βιβλιομετρία και αξιολόγηση της επιστημονικής παραγωγής σε ακαδημαϊκές και εξειδικευμένες βιβλιοθήκες
– Ο ρόλος του διαχειριστή πληροφοριών στην εφαρμογή της βιβλιομετρίας για τη μελέτη του αντίκτυπου των επιστημονικών δημοσιεύσεων.
– Η συμβολή του διαχειριστή πληροφοριών στην οργάνωση και διατήρηση ακαδημαϊκών δεδομένων και συλλογών.
Διαχείριση συλλογών και μεταδεδομένων σε εθνικά, πανεπιστημιακά και σχολικά αρχεία και βιβλιοθήκες
– Ο ρόλος των αρχειονόμων και των βιβλιοθηκονόμων στην επιμέλεια των συλλογών και στη δημιουργία μεταδεδομένων για τη διευκόλυνση της ανάκτησης πληροφοριών.
– Πρακτικές διαχείρισης πληροφοριών για τη διασφάλιση της διατήρησης και της συνεχούς πρόσβασης σε φυσικές και ψηφιακές συλλογές.
Βιβλιοθήκες και Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ): Πανεπιστημιακές, σχολικές και δημοτικές βιβλιοθήκες σε έργα ανοικτής πρόσβασης
– Πώς οι διαχειριστές πληροφοριών προωθούν τους ΣΒΑ με τον εκδημοκρατισμό της πρόσβασης στη γνώση.
– Ο ρόλος των διαχειριστών πληροφοριών στη διατήρηση και διευκόλυνση της πρόσβασης σε έγγραφα και υλικό που σχετίζονται με την κοινωνική και πολιτιστική μνήμη, σύμφωνα με τους ΣΒΑ.
Ψηφιακή συντήρηση και αρχεία: Εθνικά και Πανεπιστημιακά Αρχεία και Βιβλιοθήκες: Προκλήσεις και Ευκαιρίες
– Ο ρόλος των αρχειονόμων στη διατήρηση και διάδοση ψηφιακών συλλογών, διασφαλίζοντας ότι τα ιστορικά έγγραφα είναι προσβάσιμα για τις μελλοντικές γενιές.
– Πρωτοβουλίες ανοικτής πρόσβασης υπό την καθοδήγηση των διαχειριστών πληροφοριών για την προώθηση της ψηφιακής διατήρησης.
Επιπτώσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) στα Αρχεία και τις Βιβλιοθήκες: Διαχειριστές πληροφοριών: Ευκαιρίες και προκλήσεις για τους διαχειριστές πληροφοριών
– Ανάλυση του αντίκτυπου της τεχνητής νοημοσύνης στην αυτοματοποίηση διαδικασιών και στη διαχείριση συλλογών από αρχειονόμους, βιβλιοθηκονόμους και διαχειριστές πληροφοριών.
– Ηθικές και πρακτικές εκτιμήσεις για τη χρήση της ΤΝ σε αρχεία και βιβλιοθήκες.
Συμπράξεις και δίκτυα συνεργασίας μεταξύ εθνικών, πανεπιστημιακών, σχολικών, δημοτικών, αρχειακών και βιβλιοθηκών σε έργα ανοικτής πρόσβασης
– Ο ρόλος των διαχειριστών πληροφοριών στη δημιουργία δικτύων συνεργασίας που προωθούν την κοινή χρήση πόρων και την ανοικτή πρόσβαση.
– Συνεργασία μεταξύ διαχειριστών πληροφοριών από διαφορετικά ιδρύματα για τη διατήρηση και διάδοση ψηφιακών και φυσικών συλλογών.
Πανεπιστημιακές, σχολικές και εξειδικευμένες βιβλιοθήκες ως κέντρα υποστήριξης της διδασκαλίας, της έρευνας και της ανοικτής πρόσβασης
– Η συμβολή των διαχειριστών πληροφοριών στην υποστήριξη της έρευνας και της διδασκαλίας μέσω της διαχείρισης αποθετηρίων Ανοικτής Πρόσβασης.
– Οι διαχειριστές πληροφόρησης ως θεματοφύλακες της ακαδημαϊκής μνήμης, εξασφαλίζοντας συνεχή πρόσβαση σε έγγραφα απαραίτητα για την έρευνα.
Καινοτομία στη διαχείριση δημόσιων, σχολικών και πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών
– Καινοτόμες πρωτοβουλίες με επικεφαλής αρχειονόμους, βιβλιοθηκονόμους και διαχειριστές πληροφοριών, για τη βελτίωση της διαχείρισης των συλλογών και των υπηρεσιών.
– Μέθοδοι για την αξιολόγηση του αντίκτυπου των νέων τεχνολογιών και πρακτικών στη διαχείριση αρχείων και βιβλιοθηκών.
Virtual Assistants και εργαλεία υποστήριξης χρηστών σε πανεπιστημιακές, σχολικές και δημόσιες βιβλιοθήκες
– Εφαρμογή των virtual assistants και άλλων τεχνολογιών για την υποστήριξη των διαχειριστών πληροφοριών στην εξυπηρέτηση των χρηστών.
– Μετασχηματισμός του ρόλου των διαχειριστών πληροφοριών με τη χρήση νέων τεχνολογικών εργαλείων για την υποστήριξη της έρευνας και της πρόσβασης στην πληροφορία.
Πληροφοριακή επάρκεια σε πανεπιστημιακές, σχολικές, δημόσιες και ανοικτής πρόσβασης βιβλιοθήκες
– Ο ρόλος των διαχειριστών πληροφοριών στην προώθηση του πληροφοριακού αλφαβητισμού μεταξύ των φοιτητών, των ερευνητών και της κοινότητας.
– Πρωτοβουλίες των βιβλιοθηκονόμων για τη βελτίωση των πληροφοριακών δεξιοτήτων μέσω αποθετηρίων ανοικτής πρόσβασης.
Τριτοβάθμια εκπαίδευση στις επιστήμες της πληροφορίας: Μεταπτυχιακά και Διδακτορικά Προγράμματα
– Ο ρόλος των μεταπτυχιακών και διδακτορικών προγραμμάτων στις Επιστήμες της Πληροφορίας στην εκπαίδευση αρχειονόμων, βιβλιοθηκονόμων και διαχειριστών πληροφοριών.
– Η συμβολή αυτών των προγραμμάτων στην προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας στη διαχείριση της πληροφορίας, τη διατήρηση εγγράφων και τις υπηρεσίες βιβλιοθηκών.
Ο κανονισμός για τη προστασία των προσωπικών δεδομένων (κανονισμός (ΕΕ) 2016/679) και η εφαρμογή του από τους διαχειριστές πληροφοριών σε αρχεία και βιβλιοθήκες
– Θεωρητικές έρευνες και μελέτες περιπτώσεων
Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στην αγγλική και πορτογαλική γλώσσα
Περισσότερες πληροφορίες για τα proposals και τον τρόπο υποβολής τους μπορείτε να δείτε εδώ: www.qqml.org/call-of-proposals/
Με μεγάλη επιτυχία και ιδιαίτερο ενδιαφέρον πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2024, η 8η Hμερίδα με τίτλο «Δημόσια Υγεία, Τέχνη και Αλληλεγγύη», που διοργάνωσαν το ΠΜΣ Δημόσια Υγεία–Public Health και το Εργαστήριο Υγιεινής του Τμήματος Ιατρικής, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Σκηνικής Πράξης και Λόγου του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών.
Η εκδήλωση, η οποία έλαβε χώρα στο Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, προσέλκυσε από φοιτητές και επαγγελματίες της υγείας μέχρι καλλιτέχνες και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών.
Ένα ταξίδι στη Δημόσια Υγεία, την Τέχνη και την Αλληλεγγύη
Με συντονιστή της τον Καθηγητή Υγιεινής του Τμ. Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών κ. Απόστολο Βανταράκη, η ημερίδα επικεντρώθηκε στη σύνδεση της δημόσιας υγείας με την τέχνη και την αλληλεγγύη, προσφέροντας μια μοναδική πλατφόρμα για ανταλλαγή ιδεών και εμπειριών. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν επιστημονικές εισηγήσεις, διαδραστικές συζητήσεις, καθώς και μια εξαιρετική καλλιτεχνική παράσταση.
Η πρώτη ενότητα, με τίτλο «Δημόσια Υγεία και Αλληλεγγύη», ανέδειξε τη σημασία της αλληλεγγύης και των ουσιαστικών πολιτικών υγείας στη στήριξη ευάλωτων πληθυσμών, την προώθηση του εμβολιασμού και την προαγωγή της ψυχικής υγείας. Οι εισηγήσεις των κ.κ. Απόστολου Βεΐζη, Άγη Τερζίδη και Νίκου Γκιωνάκη, οι οποίοι τιμήθηκαν για την πολύτιμη συνεισφορά τους στη Δημόσια Υγεία, προσέλκυσαν τεράστιο ενδιαφέρον και έδωσαν τροφή για σκέψη αλλά και εργαλεία για δράση.
Στη δεύτερη ενότητα, με τίτλο «Αθλητισμός, Τέχνη και Αλληλεγγύη», η συζήτηση εστίασε στις ιστορίες συμπερίληψης και τις καλλιτεχνικές προσεγγίσεις που αναδεικνύουν τη σημασία της αποδοχής και της διαφορετικότητας.
Η ημερίδα κορυφώθηκε με την παράσταση σύγχρονου χορού «Dancing (fancy)» από την Ομάδα Σύγχρονου Χορού Πρόσχημα, η οποία εντυπωσίασε το κοινό με την ερμηνεία και τη χορογραφική της ευαισθησία. Η παράσταση προσέφερε στο κοινό μια μοναδική εμπειρία, εστιάζοντας στις πολλαπλές πτυχές του ανθρώπινου σώματος, της αποδοχής και της διαφορετικότητας.
Με τη χορογραφική επιμέλεια της Μαρίας Κολιοπούλου και τις εξαιρετικές ερμηνείες των Κ. Αβραμοπούλου, Κ. Γεβετζή και Λ. Παπαδάκη, το έργο ανέδειξε το πώς η τέχνη μπορεί να φωτίσει τα χαρακτηριστικά που δεν θεωρούνται πάντα «αποδεκτά» στον δημόσιο χώρο και στη σκηνή. Μέσα από δυναμικές κινήσεις, ευαίσθητες αφηγήσεις και εντυπωσιακές χορογραφικές συνθέσεις, το «Dancing (fancy)» κάλεσε το κοινό να επαναπροσδιορίσει την έννοια της ομορφιάς, της διαφορετικότητας και της συμπερίληψης.
Ενισχύοντας τις δράσεις εξωτερίκευσης και προβολής, με στόχο την προσέλκυση επισκεπτών όλο τον χρόνο, ο Δήμος Ηρακλείου συνεχίζει την ανάδειξη της νέας του πρότασης μέσα από την τουριστική καμπάνια “loveHER | 5 Senses | 365 Days”, θέτοντας στο επίκεντρο τα πρώτα γράμματα της λέξης “Heraklion”.
Η καμπάνια παρουσιάστηκε από τον Αντιδήμαρχο Οικονομικών & Ανάπτυξης της Τοπικής Οικονομίας Γιώργο Αγριμανάκη σε ειδική εκδήλωση στην καρδιά του Πειραιά, που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 26.11.2024, προβάλλοντας τις αξίες της φιλοξενίας, του πολιτισμού, της ιστορίας και της αυθεντικής γαστρονομίας του Ηρακλείου. Ο Γιώργος Αγριμανάκης αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα της πρωτοβουλίας, δηλώνοντας: «Η καμπάνια “loveHER” δεν είναι απλώς μια πρωτοβουλία προβολής της πόλης μας, αλλά μια στρατηγική επένδυση στην εξωστρέφεια, τη δημιουργικότητα και την αυθεντικότητα που χαρακτηρίζουν το Ηράκλειο. Ένα σημείο αναφοράς για τον Δήμο μας αλλά και για όλη την Κρήτη, δίνοντας το στίγμα μιας πόλης που εξελίσσεται διαρκώς και πρωτοπορεί στο διεθνές τουριστικό περιβάλλον. Με τη συγκεκριμένη δράση στην Αθήνα, στόχος μας ήταν να αγγίξουμε εκείνους που διαμορφώνουν τη γνώμη των ταξιδιωτών παγκοσμίως και να αναδείξουμε το Ηράκλειο ως έναν μοναδικό προορισμό που συνδυάζει πολιτισμό, γαστρονομία και βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη. Η ιδιαίτερα θετική ανταπόκριση που εισπράξαμε, μας γεμίζει αισιοδοξία και μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε δυναμικά τη δουλειά μας για να κάνουμε το Ηράκλειο έναν κορυφαίο προορισμό σε διεθνές επίπεδο».
Με αφορμή τη συμπλήρωση πενήντα ετών από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία και το Ίδρυμα Κοινοβουλευτισμού και Συμμετοχικής Δημοκρατίας της κυπριακής Βουλής των Αντιπροσώπων, σε συνεργασία με τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου, διοργανώνουν στις 22 και 23 Νοεμβρίου επιστημονικό συνέδριο με θέμα: «Η εδραίωση του δημοκρατικού πολιτεύματος στην Κύπρο μετά την τουρκική εισβολή (1974-1993)» στην Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου. Το συνέδριο πραγματεύεται τη μεταπολεμική πολιτική ανασυγκρότηση που ακολούθησε το θανάσιμο πλήγμα της εισβολής (1974) και του θανάτου του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου (1977).
Σε μία πρώην αποικιοκρατούμενη χώρα και σε ένα πολύ νεαρό κράτος, όπου ήταν αδύνατο να εφαρμοστεί πλήρως το Σύνταγμά του, μετά την κρίση του 1963, και ακολουθείτο το εξ ορισμού δυσχερές στην εφαρμογή του «Δίκαιο της Ανάγκης», εύλογα θα μπορούσε να υποστηριχτεί ότι, μετά το 1974, η χώρα θα περιερχόταν σε κατάσταση χάους. Αντίθετα, όμως, η Κυπριακή Δημοκρατία σημείωσε σημαντικά βήματα ως προς την εδραίωση των δημοκρατικών θεσμών και του φιλελεύθερου πολιτεύματος. Δεν θα ήταν υπερβολή να υποστηριχθεί ότι η εντυπωσιακή πολιτική ανάπτυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας – ανάπτυξη που της επέτρεψε να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση – μετά από πλήγματα τέτοιας κλίμακας, αποτελεί φαινόμενο μοναδικό ακόμη και διεθνώς.
Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία αισθάνεται ιδιαίτερη χαρά καθώς έχει την τιμητική ευκαιρία μιας πολλαπλής συνεργασίας με την κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων – η κοινή μας έκθεση «Κύπρος, 1974. Η μνήμη είναι η μόνη πατρίδα των ανθρώπων» ήδη λειτουργεί παράλληλα στην Λευκωσία και στην Αθήνα – και με το Ίδρυμά της για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Συμμετοχική Δημοκρατία για τη διοργάνωση του σημαντικού αυτού συνεδρίου.
Για περισσότερες πληροφορίες και δήλωση ενδιαφέροντος παρακολούθησης επισκεφθείτε τον σύνδεσμο:
https://www.foundation.cy/democracy-in-cyprus-after-the-invation
Σε μία εποχή που το ζητούμενο στο διεθνές ακαδημαϊκό γίγνεσθαι παραμένει η ανοικτότητα και ο εκδημοκρατισμός της εκπαίδευσης και της έρευνας, οι τεχνολογίες και οι εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης εξαπλώνονται σε όλα τα πεδία, επισπεύδοντας σημαντικές αλλαγές και για τις πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι επικείμενες προκλήσεις θα μεταμορφώσουν τα εργαλεία, τις προσφερόμενες υπηρεσίες των βιβλιοθηκών και ίσως και τη φυσιογνωμία των επαγγελμάτων της πληροφόρησης κατά τα προσεχή χρόνια. Στην χώρα μας, όπου οι βιβλιοθήκες των πανεπιστημίων, επιβιώνουν με διαρκώς μειωμένους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους και με ελλιπές θεσμικό πλαίσιο για την εκπαίδευση και την έρευνα, ενδεχομένως χρειάζεται να εξαντλήσουν τα όρια της ευελιξίας, της εξωστρέφειας, και του κοινωνικού τους ρόλου.
Το Πανελλήνιο Συνέδριο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, που κλείνει φέτος έναν κύκλο τριάντα ετών συνεχούς παρουσίας, θα επιχειρήσει να ιχνηλατήσει τις παραπάνω διαφαινόμενες αλλαγές και να αναδείξει την προβληματική που αναπτύσσεται για τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες. Απώτερος στόχος του συνεδρίου είναι να προσφέρει τη δυνατότητα γόνιμου διαλόγου, αν είναι δυνατόν και ανάμεσα σε κοινότητες, ώστε να προκύψουν ολοκληρωμένες προτάσεις που θα απαντούν στις αναδυόμενες ανάγκες της ακαδημαϊκής ζωής αλλά και της κοινωνίας.
Ξεκίνησε στις 12 Σεπτεμβρίου στην Αγιά και τη Μελιβοία το 14ο Ετήσιο Συνέδριο European Chestnut Days,που διοργανώνει το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Κάστανου EUROCASTANEA και το οποίο θα διαρκέσει μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου 2024. Το συνέδριο γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Το δίκτυο EUROCASTANEA είναι ένα ευρωπαϊκό δίκτυο για το κάστανο που αποτελείται από οργανισμούς που παράγουν κάστανο από 6 χώρες. Τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Αυστρία και την Ελλάδα και ιδρύθηκε από το ASSEMBLY OF EUROPEAN FRUIT, VEGETABLE AND HORTICULTURAL REGIONS – A.R.E.F.L.H.
Το συνέδριο απευθύνεται σε οργανισμούς, αρχές, ιδρύματα, τοπικούς φορείς, παραγωγούς, γεωπόνους, συνεταιρισμούς και εταιρίες από όλο τον κόσμο που έχουν σχέση με την παραγωγή, την έρευνα, τη μεταποίηση, την προώθηση και την διανομή του κάστανου.
Στόχος του είναι να παρουσιάσει την καλλιέργεια του κάστανου στην Ελλάδα και τις γειτονικές χώρες, να αναδείξει τα κύρια θέματα που απασχολούν τον τομέα όπως οι ασθένειες της καστανιάς, οι καλλιεργητικές πρακτικές στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, η Κοινή Αγροτική Πολιτική και η μεταποίηση του κάστανου καθώς και να παρουσιάσει την επιρροή της καλλιέργειας κάστανου στις τοπικές κοινωνίες.
Μέσω του διαλόγου, της συνεργασίας και της δικτύωσης στόχος του Συνεδρίου είναι να αντιμετωπιστούν οι μελλοντικές προκλήσεις, να προστατευτεί η καλλιέργεια κάστανου και να επιτευχθεί η βιωσιμότητα του για ολόκληρο τον τομέα του κάστανου.
Στις 6 Σεπτεμβρίου, η μεγαλύτερη γιορτή του Βιβλίου «ανοίγει τις πύλες της» στο Πεδίον του Άρεως για να υποδεχτεί τους φίλους του βιβλίου και να προσελκύσει νέους αναγνώστες. 200 εκδοτικοί οίκοι, 280 περίπτερα, 200 πολιτιστικές εκδηλώσεις, συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, διαδραστικά εκπαιδευτικά δρώμενα και πολλά άλλα στο μεγάλο 52ο Φεστιβάλ Βιβλίου 2024.
Το 52 ο Φεστιβάλ Βιβλίου διοργανώνει ο Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (Σ.ΕΚ.Β.). Πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, του Δήμου Αθηναίων, του Εμπορικού Επιμελητηρίου Αθηνών, με τη στήριξη της Περιφέρειας Αττικής, την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων, και σε συνεργασία με το Μικρό Παρίσι των Αθηνών, το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού και το Ωδείο Φίλιππος Νάκας.
Το Days of Art in Greece στο περίπτερο 2 του 51ου Φστιβάλ Βιβλίου
Oι επισκέπτες του Φεστιβάλ, με φόντο τα χιλιάδες βιβλία, θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και να συμμετάσχουν σε ένα πολυποίκιλο, πολιτιστικό γεγονός. Μεταξύ πολλών άλλων εκδηλώσεων, θα πραγματοποιηθούν: Παιδική θεατρική παράσταση «Ο θρύλος της Μουλάν» από την εταιρεία θεατρικών παραγωγών ΜΕΘΕΞΙΣ, παράσταση Καραγκιόζη από το Θέατρο Σκιών «Νικόλα Τζιβελέκη», συναυλία από το Εργαστήρι Ελληνικής Μουσικής του Δήμου Αθηναίων, μουσικές βραδιές από μαθητικά σύνολα του Μουσικού Σχολείου Πειραιά και σπουδαστές του Ωδείου Φίλιππος Νάκας, συναυλία από τον Μάριο Στρόφαλη με τη Μάρθα Μορελεόν και την Ειρήνη Τουμπάκη, εκδήλωση της Ελληνικής Ακαδημίας Κόμικς, τριήμερο παρουσίασης πρωτοεμφανιζόμενων δημιουργών λόγου, συναυλία με τους Σοφία Αρβανίτη, Νίκο Καλλίνη, Μάκη Ψαραδέλλη και το Μουσικό και Φωνητικό Σύνολο Κορίνθου «Ηχοροή».
Το κεντρικό αφιέρωμα του 52ου Φεστιβάλ Βιβλίου 2024 έχει τίτλο «Νεολαία και Ανάγνωση. Από σένα η Άνοιξη εξαρτάται» και είναι επικεντρωμένο στις νεότερες γενιές. Στην ευαισθητοποίησή τους σε κρίσιμα ζητήματα, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, το περιβάλλον, η ορθή χρήση της τεχνολογίας, η Τεχνητή Νοημοσύνη κ.ά. Στις απαντήσεις που μπορεί να δώσει το Βιβλίο σε καίρια φιλοσοφικά και πρακτικά ερωτήματα και στις διεξόδους που μπορούν να βρουν μέσω του Πολιτισμού.
Την αφίσα και το εξώφυλλο του καταλόγου του 52ου Φεστιβάλ Βιβλίου 2024 κοσμεί έργο του διακεκριμένου Έλληνα εικαστικού, Λεωνίδα Γιαννακόπουλου.
Η εκδήλωση των εγκαινίων θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2024 και ώρα 20:00.
52ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΙΒΛΙΟΥ
ΠΕΔΙΟΝ ΑΡΕΩΣ
6-22 Σεπτεμβρίου 2024
Ώρες λειτουργίας
Δευτέρα-Πέμπτη: 18:00-22:30
Παρασκευή & Σάββατο: 18:00-23:00
Κυριακή: 10:30-15:00 & 18:00-22:30
Διοργάνωση: Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (Σ.ΕΚ.Β.)
Όλες οι παγκόσμιες εξελίξεις στη θαλάσσια και αλιευτική βιολογία θα παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια του 22ου Ετήσιου Συμποσίου της FishBase, με τίτλο «Fishes in changing ecosystems», το οποίο διοργανώνεται από το Εργαστήριο Ιχθυολογίας του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, τη Δευτέρα 2 και Τρίτη 3 Σεπτεμβρίου 2024 και ώρες 9.00 με 17.30, στο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ.
Διακεκριμένοι επιστήμονες από 20 χώρες της Αφρικής, Αμερικής, Ασίας, Ευρώπης, και Ωκεανίας, θα παρουσιάσουν τα αποτελέσματα των ερευνών τους που σχετίζονται με τη βιολογία και την οικολογία των υδρόβιων οργανισμών, κυρίως των ψαριών, και την επίδραση ανθρωπογενών δράσεων, κυρίως της κλιματικής αλλαγής και της αλιείας, στη δυναμική των πληθυσμών, στη βιοποικιλότητα των θαλασσών και την ισορροπία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Η FishBase ιδρύθηκε το 1990 και είναι η μεγαλύτερη, παγκοσμίως, ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια και βάση δεδομένων για τα ψάρια, με πληροφορίες για όλα τα είδη ψαριών και περισσότερες από 1.5 εκατομμύρια επισκέψεις κάθε μήνα. Η SeaLifeBase ιδρύθηκε το 2005 και περιέχει πληροφορίες για όλους τους θαλάσσιους οργανισμούς. Το Εργαστήριο Ιχθυολογίας του ΑΠΘ συμμετέχει στη σύμπραξη για τη διαχείριση της FishBase (FishBase Consortium) από το 2004.
Πρόγραμμα Συμποσίου
Η πρώτη ημέρα του Συμποσίου (Advances in Gill Oxygen Limitation Theory) θα είναι αφιερωμένη στην ανατρεπτική θεωρία GOLT για τη σωματική αύξηση των ψαριών και τον εορτασμό των 25 ετών από την έναρξη του διεθνούς δικτύου Sea Around Us (https://www.seaaroundus.org), στο οποίο το Εργαστήριο Ιχθυολογίας είναι μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου. Το Sea Around Us περιέχει όλα τα αλιευτικά δεδομένα για κάθε χώρα και θαλάσσιο οικοσύστημα της Γης.
H δεύτερη ημέρα (Fishes in Mare Nostrum) θα εστιάσει σε θέματα που σχετίζονται με τη FishBase (https://fishbase.se) και τη SeaLifeBase (https://www.sealifebase.se) και περιλαμβάνει τον εορτασμό των 20 χρόνων συμμετοχής του Εργαστηρίου Ιχθυολογίας του ΑΠΘ στη FishBase.
Ο Daniel Pauly στη Θεσσαλονίκη
Η εναρκτήρια ομιλία θα δοθεί από τον μεγαλύτερο επιστήμονα όλων των εποχών στο αντικείμενο της θαλάσσιας αλιευτικής βιολογίας, Καθηγητή στο University of British Columbia του Καναδά και Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Βιολογίας ΑΠΘ, Daniel Pauly. Ο Daniel Pauly έχει συγγράψει περισσότερες από 1000 επιστημονικές δημοσιεύσεις και περίπου 20 βιβλία που πραγματεύονται τη βιολογία των θαλάσσιων οργανισμών και τη διαχείριση των πληθυσμών τους, ενώ ήταν από τους πρώτους επιστήμονες που έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τις οικοσυστημικές επιπτώσεις της υπεραλίευσης σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σύμφωνα με τον Διευθυντή του Εργαστηρίου Ιχθυολογίας και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας MarinOmics, Καθηγητή Αθανάσιο Τσίκληρα, ο οποίος φέτος προεδρεύει του FishBase Consortium, «η συμμετοχή του Εργαστηρίου Ιχθυολογίας του ΑΠΘ σε διεθνή δίκτυα όπως η FishBase και το Sea Around Us, που είναι αποτέλεσμα της επιστημονικής δυναμικής και διεθνούς αναγνώρισης των δημόσιων ακαδημαϊκών και ερευνητικών ιδρυμάτων, στοχεύει στην αναδόμηση των θαλάσσιων πληθυσμών και οικοσυστημάτων, μέσω της βιώσιμης αλιευτικής διαχείρισης, που θα βελτιώσει την υγεία των θαλασσών, θα μετριάσει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ενώ παράλληλα θα ενισχύσει και τα εισοδήματα των ψαράδων».
Περισσότερες πληροφορίες για το Συμπόσιο, το πρόγραμμα και τις ηλεκτρονικές εγγραφές στον σύνδεσμο: https://bit.ly/2024FBsymposium
Σε 13 παραλίες του Δήμου Χανίων κυματίζουν οι Γαλάζιες Σημαίες για το 2024, οι οποίες αποτελούν το διεθνές περιβαλλοντικό σύμβολο ποιότητας, που απονέμεται σε οργανωμένες παραλίες. Οι παραλίες αυτές πληρούν τις αυστηρές προϋποθέσεις, που θέτει το πρόγραμμα, όπως η καταλληλότητα και καθαρότητα των νερών της ακτής, η ασφάλεια των λουόμενων, κα.
Η διαδικασία τοποθέτησης της Γαλάζιας Σημαίας έχει ολοκληρωθεί σε όλες τις παραλίες του Δήμου Χανίων με την τελευταία, τη Γαλάζια Σημαία στον Βλητέ, να τοποθετείται σήμερα, Τετάρτη 17/7/2024, από τους Αντιδημάρχους Τουρισμού, Νεκτάριο Ψαρουδάκη, Περιβάλλοντος, Πρασίνου και Καθαριότητας, Μιχάλη Τσουπάκη, και Τοπικής Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιάννη Νικηφοράκη. Κατά την ανάρτηση της Γαλάζιας Σημαίας, παρών ήταν και ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Σούδας, Δημήτρης Κλωθάκης.
Επισημαίνεται ότι η παραλία του Βλητέ «πέρασε» τα προηγούμενα δυο χρόνια ένα δοκιμαστικό στάδιο, με εκτεταμένους και αυστηρούς ελέγχους, πριν της αποδοθεί επίσημα η Γαλάζια Σημαία, πιστοποιώντας ότι τηρεί όλες τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια.
Ο κ. Ψαρουδάκης σε δηλώσεις του υπογράμμισε: «με την προσθήκη της Γαλάζιας Σημαίας στην παραλία του Βλητέ συμπληρώνονται οι βραβευμένες παραλίες σε όλο το παραλιακό μέτωπο του Δήμου Χανίων με γαλάζιες σημαίες, οι οποίες πιστοποιούν την ποιότητα των νερών αλλά και με εξοπλισμό, που διασφαλίζει την ασφαλή πρόσβαση στην παραλία».
Ο κ. Τσουπάκης, υπεύθυνος για θέματα της Δ.Ε. Σούδας, τόνισε: «πλέον και η Δημοτική Ενότητα Σούδας έχει παραλία με Γαλάζια Σημαία, την παραλία του Βλητέ στη Σούδα, που έχει μεγάλη ανάπτυξη και την έχουν αγκαλιάσει όλοι οι κάτοικοι της περιοχής».
Τέλος, από την πλευρά του ο κ. Νικηφοράκης σημείωσε: «Ως δημοτική αρχή δεν σταματάμε να εφοδιάζουμε με τον κατάλληλο εξοπλισμό τις παραλίες μας, με τα συνεργεία μας να έχουν φροντίσει να τοποθετήσουν νέα αποδυτήρια, διαδρόμους καθώς και επιπλέον καλαθάκια απορριμμάτων και ανακύκλωσης αλλά και να φροντίζουμε να υπάρχουν οι προϋποθέσεις προσβασιμότητας σε όλες τις παραλίες του Δήμου μας, με την παρουσία αυτοκινούμενων θέσεων για ΑμεΑ (SEATRACK) αλλά και ξεχωριστών καθισμάτων τύπου JOB».
Μάλιστα, όπως ανέφερε ο κ. Νικηφοράκης κατατέθηκε φέτος εκ μέρους του Δήμου Χανίων αίτημα για την τοποθέτηση ακόμα 4 νέων αυτοκινούμενων θέσεων για ΑμεΑ (SEATRACK), έτσι ώστε ακόμα περισσότερες παραλίες του Δήμου να διαθέτουν τον εξοπλισμό, που θα διασφαλίζει την άνετη πρόσβαση στη θάλασσα για τα Άτομα με Αναπηρία.
Οι παραλίες, στις οποίες αναρτήθηκαν οι Γαλάζιες Σημαίες για τη φετινή καλοκαιρινή σεζόν είναι: 7 στη Δ.Ε. Νέας Κυδωνίας: Χρυσή Ακτή, Άγιοι Απόστολοι (2 σημεία), Καλαμάκι,
Σταλός, Αγία Μαρίνα (2 σημεία), 4 στη Δ.Ε. Ακρωτηρίου: Αγ. Ονούφριος, Καλαθάς, Σταυρός, Μαράθι, 1 στη Δ.Ε. Χανίων: Νέα Χώρα και 1 στη Δ.Ε. Σούδας: Βλητές.
Το ΙΑ/ΕΤΕ, μπροστά στα νέα δεδομένα και στις προκλήσεις που διαμορφώνει η νέα ψηφιακή εποχή για την ταυτότητα και, συνακόλουθα, για τη διαχείριση των αρχείων, επέλεξε στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Αρχείων 2024 να διοργανώσει ημερίδα εργασίας (workshop) με θέμα «Το Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας στη νέα ψηφιακή εποχή. Προκλήσεις και προοπτικές ως προς τη διαχείριση των ηλεκτρονικών αρχείων».
Η ημερίδα αποσκοπεί στην έναρξη σχετικής συζήτησης με άλλες εμπλεκόμενες στη διαχείριση των αρχείων της Τράπεζας διευθύνσεις, προκειμένου από κοινού να εντοπιστούν, προβλεφθούν και σχεδιαστούν εγκαίρως όλες εκείνες οι ενέργειες που θα επιτρέψουν −όπως υποδειγματικά έγινε κατά το παρελθόν− τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης του οργανισμού στο μέλλον και την ανάδειξη της ιστορικής του συνέχειας, κεντρικό στόχο της Εθνικής Τράπεζας ήδη από το 1938.
Φτάνοντας στη 12η Διοργάνωσή του, το 100% Hotel Show έχει αποδείξει ότι αποτελεί την πιο σύγχρονη Ξενοδοχειακή Έκθεση στην Ελλάδα, καθώς δε διστάζει να κάνει αλλαγές στη δομή του, προκειμένου να προσφέρει μια φρέσκια πρόταση στους επισκέπτες του. Από την απλοποίηση των περιπτέρων του, για να διευκολύνει τους εκθέτες να συμμετέχουν αλλά και τους επισκέπτες να ανακαλύψουν ευκολότερα τις λύσεις που επιθυμούν, μέχρι και την παρουσίαση πιο εναλλακτικών εταιρειών από τις συνηθισμένες, το 100% Hotel Show εξελίσσεται διαρκώς στην πιο εύστοχη Έκθεση, προσφέροντας πραγματικές λύσεις και καινοτομία.
Λαμβάνοντας ωστόσο υπόψιν την ιδιαίτερα απαιτητική καθημερινότητα των ξενοδόχων αλλά και των εργαζομένων στον τουρισμό μέσα στη season, το 100% Hotel Show προχωράει σε μια ακόμη πιο σημαντική αναβάθμιση, δημιουργώντας έναν lifestyle θεσμό που θα αποσυμπιέσει τους ξενοδόχους και θα προσφέρει με έναν ακόμη πιο ξεκάθαρο τρόπο λύσεις και τεχνογνωσία. Με δεδομένα τα παραπάνω, το 100% Hotel Show ανακοινώνει τις 4 σημαντικές αλλαγές που πρέπει να γνωρίζετε.
—————————-
Λαμβάνοντας υπόψιν τον φόρτο εργασίας των ξενοδοχείων αλλά και την ανάγκη έγκαιρου προγραμματισμού της επόμενης season, το 100% Hotel Show μεταφέρεται στις 09 – 11 Νοεμβρίου, μια εβδομάδα νωρίτερα από την καθιερωμένη του ημερομηνία. Με αυτό τον τρόπο, οι ξενοδόχοι θα μπορέσουν να επισκεφθούν την έκθεση ακριβώς μετά το κλείσιμο της season, έχοντας «νωπές» τις ανάγκες που προέκυψαν, αλλά θα έχουν και την ευκαιρία του έγκαιρου προγραμματισμού της επόμενης season, κάτι που επιπλέον τους επιτρέπει να δημιουργήσουν και τον απαραίτητο προσωπικό χρόνο ξεκούρασης για τον Δεκέμβριο, που αποτελεί παραδοσιακά τον «ξενοδοχειακό μήνα διακοπών». Παράλληλα, οι εταιρείες που συμμετέχουν θα έχουν το χρονικό πλεονέκτημα σύναψης συμφωνιών, αφού θα έχουν τη δυνατότητα να συναντήσουν τους ξενοδόχους πολύ νωρίτερα σε σχέση με άλλα ξενοδοχειακά events.
Αναδιαμορφώνοντας το πρώτο τμήμα της έκθεσης, οι πιο δραστήριες εταιρείες στον ξενοδοχειακό κλάδο θα έχουν τη δυνατότητα να παρουσιαστούν στη νέα ενότητα Trending Brands, ξεχωρίζοντας από τον ανταγωνισμό. Η ενότητα αυτή θα φιλοξενήσει μερικά από τα πιο εντυπωσιακά και conceptual περίπτερα, ενώ θα προάγεται η σταθερή διοργάνωση micro events που θα δημιουργήσουν ένα κομβικό σημείο αναφοράς της έκθεσης, αλλά και ένα διαφορετικό vibe που θα μετατρέψει την επίσκεψη στην έκθεση σε μια πραγματικά ευχάριστη και ουσιώδη εμπειρία. Στο τμήμα αυτό θα έχουν την ευκαιρία να παρουσιαστούν για πρώτη φορά εταιρείες από όλο το φάσμα λύσεων για ξενοδοχεία, ενώ θα γίνει λανσάρισμα και νέων προϊόντων και υπηρεσιών.
Εξελίσσοντας τις βάσεις που τέθηκαν στις προηγούμενες διοργανώσεις, ο Αρχιτέκτονας μπαίνει ακόμη πιο δυναμικά στο DNA της έκθεσης με ολοένα και περισσότερα αρχιτεκτονικά γραφεία να συμμετέχουν ως εκθέτες. Η νέα λογική της ενότητας Hotel Design τοποθετεί στο επίκεντρο τα αρχιτεκτονικά γραφεία που ορίζουν τον παλμό και την τεχνογνωσία, ενώ η ενότητα αυτή θα φιλοξενήσει παράλληλα και τις κορυφαίες εταιρείες με υλικά, έπιπλα και υφάσματα αλλά και τεχνικές εταιρείες που συμβάλλουν καθοριστικά στην ανάπτυξη των ξενοδοχείων. Έτσι, ο επισκέπτης θα μπορεί να ανακαλύπτει λύσεις στο κομμάτι του Design, αλλά παράλληλα και τους ειδικούς που θα μπορούν να επιμεληθούν την εφαρμογή και την υλοποίηση.
Έχοντας ως πυλώνα της διοργάνωσης τα Ξενοδοχειακά Workshops του 100% Hotel Show, η έκθεση προχωράει στο επόμενο βήμα της στην ξενοδοχειακή τεχνογνωσία, δημιουργώντας την ειδική αίθουσα για τα Hotel Tech Demos που θα καλύψουν πρακτικά θέματα χρήσης ξενοδοχειακών τεχνολογιών. Πιο συγκεκριμένα, η αίθουσα αυτή θα φιλοξενήσει τις κορυφαίες εταιρείες του κλάδου, που θα εκπαιδεύσουν πρακτικά το κοινό στη χρήση booking engine, pms και rms, ενώ θα υπάρξουν και ειδικά sessions σχετικά με google ads αλλά και χρήση social media.
————————
Στην καρδιά της αρχαίας πόλης της Λευκάδας, ήλθε στο φως το πρώτο θέατρο στα Ιόνια νησιά, ένα μεγαλειώδες μνημείο, που λόγω της θέσης του, δεσπόζει στην αρχαία πόλη.
Η αρχαία Λευκάδα, η οποία ιδρύθηκε πριν τα τέλη του 7ου αι. π.Χ. από τους θαλασσοκράτορες Κορίνθιους στο ΒΑ άκρο του νησιού, υπήρξε μία ισχυρή πόλη-κράτος, που χάρη στην στρατηγική της θέση, πάνω στους θαλάσσιους δρόμους, τους πλόες προς τον Βορρά και τη Δύση, καθώς και το λιμάνι της, γνώρισε μεγάλη οικονομική και πολιτιστική άνθηση. Οι σωστικές ανασκαφές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας, στο πλαίσιο δημόσιων ή ιδιωτικών έργων, έχουν αποκαλύψει εκτεταμένα αρχαιολογικά κατάλοιπα, όπως τμήματα των τειχών, του οικιστικού ιστού, των νεκροταφείων και του λιμανιού.
Η μοναδική συστηματική ανασκαφή στο νησί, μετά τις μεγάλες ανασκαφές του W. Dörpfeld, πραγματοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια, με στόχο να φέρει στο φως το πλέον εμβληματικό μνημείο της, το θέατρο. Η θέση του βρίσκεται περίπου 3χλμ νότια της σύγχρονης πόλης της Λευκάδας, στην ΒΑ κλιτύ του μεσαίου λόφου του Κούλμου, σε πλαγιά κατάφυτη με ελαιόδεντρα και πανοραμική θέα προς τον δίαυλο και την παράλια πεδιάδα, που απλωνόταν η αρχαία πόλη. Ελάχιστα στοιχεία ήταν γνωστά έως το έτος 2015 για το θέατρο και προέρχονταν από τις δοκιμαστικές τομές, που είχαν γίνει το 1901 από τον Ε. Kruger, τον συνεργάτη του W. Dörpfeld, τα οποία εμπεριέχονται στο βιβλίο του Alt Ithaka. Οι τομές καταχώθηκαν μετά το πέρας των εργασιών και η θέση του θεάτρου με την πάροδο του χρόνου δεν ήταν πλέον γνωστή, καθώς καλύφθηκε εξολοκλήρου από ελαιώνες και πρόχειρες αποθήκες. Τα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά του χώρου και τα επιφανειακά αρχαία κατάλοιπα βοήθησαν στον εκ νέου εντοπισμό της θέσης του θεάτρου το 1997, από την τότε αρμόδια ΙΒ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Το 2015, υπό τη διεύθυνση της Δρ Ολυμπίας Βικάτου, ξεκίνησαν συντονισμένες προσπάθειες για τη συστηματική ανασκαφή του, οι οποίες τελικά ευοδώθηκαν, μετά τη συνεργασία με τον τότε δήμαρχο Λευκάδας κ. Κ. Δρακονταειδή, και την υποστήριξη του σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ. Στις πρώτες δοκιμαστικές τομές, με δαπάνη του Δήμου, εντοπίσθηκαν εδώλια, η ορχήστρα και ο αναλημματικός τοίχος της σκηνής.
Η συστηματική ανασκαφή ξεκίνησε το 2017 από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας, με χρηματοδότηση της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων (100.000€) και του Δήμου Λευκάδας (100.000€), μέσω Προγραμματικής Σύμβασης με το Υπουργείο Πολιτισμού. Η ανασκαφή ξεκίνησε στην ιδιοκτησία Μικρώνη, ο οποίος έδωσε την συγκατάθεσή του να αρχίσουν οι εργασίες πριν την ολοκλήρωση της διαδικασίας απαλλοτρίωσης. Σε μόλις πέντε ανασκαφικές περιόδους και μέχρι το 2023 η αρχαιολογική σκαπάνη αποκάλυψε το μεγάλο, εντυπωσιακό θέατρο. Τη διεύθυνση της συστηματικής ανασκαφής έχει η Δρ. Ολυμπία Βικάτου, Γενική Διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, και τότε Προϊσταμένη της Εφορείας, ενώ στην επιστημονική ομάδα συμμετέχουν οι αρχαιολόγοι Βίβιαν Στάικου και Βαρβάρα Γκιζά, ο τοπογράφος μηχανικός Γεώργιος Λώλος, ο αρχιτέκτων Νίκος Χατζηδάκης και η συντηρήτρια έργων τέχνης Αφροδίτη Τηλιγάδα.
Η ανασκαφή ήταν ιδιαίτερα δύσκολη και απαιτητική, δεδομένου ότι έπρεπε να απομακρυνθούν πολλά και μεγάλα ελαιόδενδρα, να γίνουν εκτεταμένες αποχωματώσεις, να αποδομηθούν νεότερες κατασκευές και να μετακινηθούν πολλά αρχιτεκτονικά μέλη. Η έρευνα έχει αποκαλύψει κατά το μεγαλύτερο μέρος το κοίλο, την ορχήστρα και τον εύριπο, τις παρόδους, τους αναλημματικούς τοίχους του κοίλου, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος της σκηνής. Η κατάσταση διατήρησης του μνημείου, ειδικά στο ανώτερο τμήμα του κοίλου, δεν είναι καλή, ως απόρροια της ανθρώπινης δραστηριότητας είτε κατά την αρχαιότητα είτε κατά τους σύγχρονους χρόνους και την καλλιέργεια του ακινήτου . Το θέατρο έχει προσανατολισμό ΒΑ/ΝΔ και χωρίζεται από 13 κλίμακες (πλάτους 0,72-0,78μ.) σε 12 κερκίδες. Στο χαμηλότερο τμήμα του κοίλου, τα εδώλια και η προεδρία διατηρούνται σε καλύτερη κατάσταση, κυρίως στην κεντρική περιοχή, καθώς σώζονται και οι ασβεστολιθικές πλάκες της κάλυψής τους, οι αναβαθμοί των κλιμάκων και οι πλάκες διαδρόμου . Το κυρίως θέατρο έχει 21 σειρές εδωλίων, ενώ πάνω από την 21η σειρά υπήρχε πιθανότατα διάζωμα. Ψηλότερα του διαζώματος διαμορφώνονται στον βράχο τρεις σειρές και στο υπόλοιπο επιθέατρο ο βράχος είναι διαμορφωμένος με ενιαία κλίση. Πιθανότατα το επιθέατρο δεν ολοκληρώθηκε. Η χωρητικότητα του θεάτρου στις 24 σειρές ήταν περίπου 3.500 θεατές, ενώ στην πλήρη ανάπτυξή του με το επιθέατρο, εκτιμάται ότι θα χωρούσε περίπου 10.000 με 11.000 θεατές.
Εντοπίστηκαν επίσης οι προεδρίες που αποτελούνται από δύο καθίσματα ενωμένα, συνολικού μήκους 2,60μ. Η ορχήστρα, εν μέρει λαξευμένη στον φυσικό βράχο, αποτελεί πλήρη κύκλο με εξωτερική διάμετρο 16,65μ. και περιβάλλεται από λίθινο πλαίσιο, αποτελούμενο από τρεις σειρές λίθων καθ’ ύψος, οι οποίοι στη βάση της όψης τους φέρουν κυμάτιο και ταινία στο άνω τμήμα. Εξωτερικά της ορχήστρας, σε χαμηλότερη στάθμη, ερευνήθηκε εν μέρει, ο ιδιαίτερα επιμελημένος ως προς την κατασκευή του, εύριπος.
Από τα πλέον ενδιαφέροντα στοιχεία της έρευνας αποτελεί η ανεύρεση τμημάτων τριών λίθινων θρόνων, περίτεχνα διακοσμημένων με λεοντοπόδαρα, δελφίνια, πτηνά, σειρήνα κ.α., που προορίζονταν για εξέχοντα πρόσωπα, ιερείς ή αξιωματούχους της πόλης και αργότερα του Ακαρνανικού Κοινού.
Οι δύο αναλημματικοί τοίχοι του κοίλου σώζονται σε μήκος 28 μ. και 20,40 μ. ο βόρειος και ο νότιος αντίστοιχα. Το σκηνικό οικοδόμημα, μήκους 20,00μ και πλάτους περίπου 13μ., διατηρείται στο επίπεδο θεμελίωσης του στυλοβάτη. Τα πολυάριθμα θραύσματα κιόνων από ψαμμίτη και τμημάτων του επιστυλίου, επιτρέπουν την αναπαράσταση της ιωνικής πρόσοψης του λογείου που διέθετε 16 ημιπεσσοκίονες. Εκατέρωθεν της ιωνικής στοάς διαμορφώνονταν ράμπες, μήκους 9μ, που κατέληγαν στο λογείο, δηλαδή στην οροφή της στοάς όπου εμφανίζονταν οι ηθοποιοί. Στην αρχή δε κάθε ράμπας οι πάροδοι έκλειναν με πύλες. Ο ισχυρός αναλημματικός τοίχος που βρίσκεται σε απόσταση 13μ. όπισθεν του προσκηνίου και σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο, αποτελεί το ανατολικό όριο του σκηνικού οικοδομήματος.
Ως προς τη χρονολόγησή του μνημείου, φαίνεται ότι η κατασκευή του άρχισε τον 4ο αι. π.Χ. όπως και άλλα δημόσια κτήρια, όταν η πόλη γνώρισε μεγάλη οικονομική ευημερία και άνθηση. Κατασκευαστικές λεπτομέρειες, ωστόσο, υποδηλώνουν ότι δέχθηκε επεμβάσεις και αργότερα. Στα ρωμαϊκά χρόνια ακολούθησε τη μοίρα της υπόλοιπης πόλης, η οποία σταδιακά παρήκμασε ενώ με την ίδρυση της Νικόπολης από τον Οκταβιανό Αύγουστο το 31 π.Χ., μεγάλο μέρος των Λευκαδίων εποίκισε αναγκαστικά τη νέα πόλη. Πιθανόν εγκαταλείφθηκε μετά το τέλος της αρχαιότητας και μεγάλο μέρος του υλικού του αποσπάστηκε για νεότερες κατασκευές, εκ των οποίων κάποιες κατασκευάστηκαν επί το κοίλου. Αν και πληγωμένο από το χρόνο, κυρίως όμως από τις ανθρώπινες επεμβάσεις, το θέατρο πλήρως και αρμονικά ενταγμένο στη γεωμορφολογία του λόφου, με πανοραμική θέα προς την ευρύτερη περιοχή, αναμφίβολα αποτελεί το σημαντικότερο και επιβλητικότερο μνημείο που έχει έλθει στο φως στην αρχαία Λευκάδα.
Το ανώτερο τμήμα του κοίλου και μέρος της σκηνής θα ερευνηθούν μετά το πέρας των απαλλοτριώσεων από το Υπουργείο Πολιτισμού, οι οποίες προγραμματίστηκαν κατά την επίσκεψη της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη στη Λευκάδα, το 2020. Στο πλαίσιο της Προγραμματικής Σύμβασης, έχει ήδη συνταχθεί η μελέτη αποκατάστασης του θεάτρου, καθώς και η μελέτη συντήρησης λίθου, οι οποίες, εφόσον εξεταστούν από το ΚΑΣ και εγκριθούν, στη συνέχεια το μνημείο είναι απολύτως ώριμο, ως έργο, να ενταχθεί σε συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα. Για την υλοποίηση της ανασκαφής ευχαριστίες εκφράζονται στους Περιφερειάρχες Σπυρίδωνα Γαλιατσάτο, Ρόδη Κράτσα Τσαγκαροπούλου, και Ιωάννη Τρεπεκλή, καθώς και στους Δημάρχους Κων/νο Δρακονταειδή, Χαράλαμπο Καλό και Ξενοφώντα Βεργίνη, που επί θητείας όλων υπογράφτηκε και προχώρησε η Προγραμματική Σύμβαση με το Υπουργείο Πολιτισμού.
“Moments Collective” παρουσιάζει τα «φωτογραφικά έργα» των συμμετεχόντων του Α’ Κύκλου όπως προέκυψαν κατά την διάρκεια παρακολούθησης του σεμιναριακού έτους 2024-2025, «Καλλιτεχνική – Εννοιολογική Φωτογραφία» που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την εισηγήτρια και φωτογράφο-επιμελήτρια Υπατία Κορνάρου. Η εκδήλωση θα είναι ανοιχτή στο κοινό το Σάββατο 12 Απριλίου 2025, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, με ώρα έναρξης 11π.μ.
Αλέξανδρος Βεκιάρης
Η παρουσίαση θα περιλαμβάνει μια σειρά αδημοσίευτων φωτογραφικών έργων των καλλιτεχνών, απόρροια της προσωπικής εργασίας τους υπό την καθοδήγηση και επιμέλεια της εισηγήτριας Υπατίας Κορνάρου, στο πλαίσιο των μαθημάτων καλλιτεχνικής φωτογραφίας. Με την φωτογραφική εκδήλωση προσκαλούμε το κοινό να παρακολουθήσει την καλλιτεχνική προσέγγιση των φωτογράφων, σε μια ως επί το πλείστον πρωτόλειας προσπάθειας, με θεματική ποικιλία και προσωπική ταυτότητα. Κύριος στόχος των παρουσιάσεων είναι ο ανοιχτός διάλογος μεταξύ δημιουργού και κοινού καθώς εστιάζουμε στην ουσιαστική έκφραση της ευδόκιμης τέχνης αλλά και στην επιθυμότητα ανάγνωσης ενός φωτογραφικού έργου.
Οι καλλιτέχνες φωτογράφοι προκειμένου να εξερευνήσουν τις δυνατότητες των οπτικών εργαλείων διεισδύουν στις ρίζες του ανθρώπινου ψυχισμού, του φυσικού ή άυλου κόσμου, ανιχνεύουν το φως και πειραματίζονται με τις έννοιες, τα συναισθήματα, εξερευνούν το αφηρημένο, αισθάνονται οικεία ή ανοίκεια, αφομοιώνονται μέσα από τα πορτρέτα που δημιουργούν όμως, κυρίως εμπνέονται, αντλούν τέχνη, γίνονται «εαυτοί».
Λένα Δρουμπουνέτη
Παρουσιάζουν οι Φωτογράφοι:
Group Photography 11:00 – 13:00
Ντόρα Γριβοπούλου, Ελισάβετ Ευσταθίου, Ρίτσα Καρασμανόγλου, Μαρία Λαμπριάδου, Θωμάς Τσάβαλος, Χριστίνα Τσατσούλη, Μανές Πάγκαλος, Πέννυ Οικονομάκης.
Group Photography 13:30 – 15:30
Δήμητρα Αμβροσιάτου, Νάνσυ Ανδριτσοπούλου, Βιβή Ανδρεάδου, Κωνσταντίνος Αλεξίου, Λένα Δρουμπουνέτη, Φαίη Ζαχαροπούλου, Σπύρος Κοτσάμπασης, Δήμητρα Κουτρούμπα, Βίλμα Ροδίου.
Δήμητρα Κουτρούμπα
Group Photography 16:00 – 18:00
Ελένη Αλιφέρη, Βιβή Καλομοίρη, Σπυριδούλα Καμπέρη, Χριστάνα Κοκορέ, Νατάσα Λαντζάκη, Μιχάλης Οικονομάκης, Κατερίνα Παπαδημητρίου, Νίνα Παπατριανταφύλλου.
Group Photography 18:30 – 20:30
Δημήτρης Βάτσιος, Αλέξανδρος Βεκιάρης, Μαρία Βογιατζάκη, Δανάη Γκιουζελάκη, Ιωάννα Ενεζλή, Ισιδώρα Κουντούρη, Ελένη Μακρυδάκη, Κατερίνα Σάτου, Μίνα Τρικάλη.
Επιμέλεια – Συντονισμός : Υπατία Κορνάρου
Υπεύθυνοι Διοργάνωσης : Τάσος Σπετσιέρης, Saeed Sarbati
Δημήτρης Βίτσιος
Πληροφορίες για την διεξαγωγή της Εκδήλωσης:
Η είσοδος είναι ελεύθερη κατόπιν κράτησης. Οι φωτογράφοι θα παρευρίσκονται στον χώρο της παρουσίασης προκειμένου να συνδιαλλαχτούν με το κοινό και να εξιστορήσουν το βίωμα της φωτογραφικής διαδικασίας. Επίσης, μετά την ολοκλήρωση της δίωρης παρουσίασης κάθε Group θα ακολουθεί 30 λεπτό διάλλειμα.
Για εκδήλωση ενδιαφέροντος, κρατήσεις θέσεων καθώς και για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε το site: https://www.moments-collective.com/ της “Moments Collective”, συμπληρώστε την φόρμα συμμετοχής.
Τοποθεσία : Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος – Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων 2 (Α2.00.113), Λεωφ. Ανδρέα Συγγρού 364, Καλλιθέα 176 74
Το Υπουργείο Πολιτισμού προχωρεί στην αποκατάσταση δύο ακόμα κτηρίων-μνημείων, στο π. βασιλικό κτήμα Τατοΐου. Πρόκειται για το κτήριο του Υπασπιστηρίου, προκειμένου να φιλοξενήσει τις βασικές υποστηρικτικές λειτουργίες του κτήματος, και του συγκροτήματος του Χοιροστασίου, το οποίο θα λειτουργήσει ως πωλητήριο. Οι μελέτες αποκατάστασης των δύο κτηρίων για την επανάχρηση και λειτουργική ένταξή τους στη νέα εποχή του κτήματος έλαβαν την ομόφωνη θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων.
Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, δήλωσε: «Το Υπουργείο Πολιτισμού προχωρεί συστηματικά το έργο της αποκατάστασης και της ανάδειξης του κτήματος Τατοϊου. Η αποκατάσταση των μνημείων του Υπασπιστηρίου- παρέμεινε σε χρήση μέχρι το 1967- και του Χοροστασίου υπάγονται στη δεύτερη φάση της αποκατάστασης του μνημειακού αποθέματος του π. βασιλικού κτήματος. Πρόκειται για αντιπροσωπευτικά δείγματα της ανακτορικής και της παραγωγικής ενότητας, τα οποία αποκτούν νέες χρήσεις, εξυπηρετώντας τις σύγχρονες ανάγκες των επισκεπτών. Το κτήριο του Υπασπιστηρίου, παρ’ όλες τις τροποποιήσεις που δέχτηκε κατά καιρούς, αποτελεί ένα από τα πιο αξιόλογα αρχιτεκτονικά δείγματα της ρομαντικής περιόδου. Το χοιροστάσιο αντιστοιχείται με την αύξηση της αγροτικής και της κτηνοτροφικής παραγωγής, παράλληλα με το βουστάσιο και το γαλακτοκομείο. Αποτελεί μεταπολεμικό κτήριο -χτίστηκε το 1948- τεκμήριο της διαδικασίας ανάκαμψης μετά την εκτεταμένη καταστροφή του κτήματος, κατά τα έτη 1944 και 1945. Οι επεμβάσεις επί των μνημείων εξυπηρετούν τις νέες λειτουργίες των κτηρίων με απόλυτο σεβασμό στη διατήρηση όλων των ιστορικών και αυθεντικών τεκμηρίων, αλλά και στην απομάκρυνση μεταγενέστερων επεμβάσεων, προκειμένου να αρθούν αισθητικά ζητήματα. Διατηρείται η μορφολογία των κτηρίων, αναδεικνύεται ο περιβάλλων χώρος τους, ώστε να συνδέονται οργανικά με τα υπόλοιπα κτήρια, η αποκατάσταση των οποίων είναι σε εξέλιξη και ολοκληρώνεται μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Ακόμη, έχουν ληφθεί υπόψη όλες οι προδιαγραφές ώστε να καθίστανται καθολικά προσβάσιμα. Η αποκατάσταση του κτηρίου του Υπασπιστηρίου και του συγκροτήματος του Χοιροστασίου καθίσταται προτεραιότητα μετά την ολοκλήρωση των έργων που εκτελούνται στον Στάβλο και στο Βουστάσιο».
Υπασπιστήριο
Βασική αρχή της μελέτης είναι η διατήρηση και συντήρηση της ιστορικότητας του κτηρίου του Υπασπιστήριου και η επανάχρησή του. Αποκαθίσταται η μορφολογία και η τυπολογία του κτηρίου, καθώς και ο άμεσος περιβάλλων χώρος του. Εντάσσονται νέες λειτουργίες για την κάλυψη των σύγχρονων αναγκών και της καθολικής προσβασιμότητας και στα δύο επίπεδα του μνημείου. Αποτελείται από ισόγειο και πρώτον όροφο, συνολικής επιφάνειας 296 τ.μ. και βρίσκεται πλησίον της Οικίας Στουρμ. Το κτήριο παρουσιάζει κυρίως φθορές και αλλοιώσεις λόγω παλαιότητας και εγκατάλειψης για δεκαετίες. Στέγαζε δύο σαφώς διακριτές λειτουργίες. Το Σφαιριστήριο, για την αναψυχή της βασιλικής φρουράς, και το Υπασπιστήριο, στο οποίο διέμεναν οι υπασπιστές υπηρεσίας. Αμέσως μετά την ανέγερσή του, το 1890-1891, στο Υπασπιστήριο κατοίκησαν ο Γεώργιος Α’ και η Όλγα. Χρησιμοποιήθηκε, επίσης, ως κατοικία των κηπουρών του παλατιού. Ενίοτε, στο Σφαιριστήριο λάμβαναν χώρα σχολικές εξετάσεις των βασιλοπαίδων. Επίσης, στέγασε το τηλεφωνικό κέντρο του Τατοΐου. Σε επόμενη φάση χρησιμοποιήθηκε ως παραθεριστική κατοικία για τους φιλοξενούμενους της οικογένειας. Την περίοδο της Κατοχής χρησιμοποιήθηκε από τις γερμανικές Αρχές ως κατάλυμα αξιωματικών. Αποτέλεσε σημείο και ιστορικών πολιτικών γεγονότων. Στο κτήριο αυτό διεξήχθη η συνάντηση των Γεωργίου Παπανδρέου και Παναγιώτη Κανελλόπουλου με τον πρέσβη Δημήτρη Μπίτσιο, διευθυντή του πολιτικού γραφείου του βασιλέως, στα τέλη Νοεμβρίου 1966. Ήταν η πρώτη, από τις δύο μυστικές συναντήσεις, που κατέληξαν στη συμφωνία του Τατοΐου, με στόχο την προετοιμασία της πορείας της χώρας προς τις εθνικές εκλογές.
Χοιροστάσιο
Το κτήριο του Χοιροστασίου χωροθετείται στον πυρήνα του Κτήματος -ανήκει στην ενότητα «Χωριό» ή αλλιώς στη γεωκτηνοτροφική/οικιστική ενότητα, στο παραγωγικό τμήμα- στην περιφέρεια του Βουστάσιου και του Ιπποστάσιου. Πρόκειται για ισόγειο κτήριο, επιφάνειας 195 τ.μ., ειδικής χρήσης με αντίστοιχη τυπολογία, δηλαδή διακριτά «διαμερίσματα» διημέρευσης και διαμονής των ζωών. Εσωτερικά του κυρίως κτηρίου, εκατέρωθεν του κεντρικού διαδρόμου, είναι διαμορφωμένοι 16 χώροι σταυλισμού χοίρων -8 από κάθε πλευρά. Όσον αφορά στην υφιστάμενη κατάσταση διατήρησης, πρόκειται για κτήριο που παρουσιάζει τυπική οικοδομική παθολογία λόγω αχρησίας και μη συστηματικής συντήρησης.
Με σεβασμό στη βιομηχανική αρχιτεκτονική του κτηρίου γίνονται οι αναγκαίες μετασκευές, ώστε να εξυπηρετηθεί η νέα χρήση. Για παράδειγμα, οι ταΐστρες και τα κιγκλιδώματα στους χώρους σταυλισμού διατηρούνται και χρησιμοποιούνται ως σημεία πώλησης. Στις ανοιχτές στάμνες – γούρνες χωροθετούνται οι χώροι υγιεινής. Οι πολλαπλές αυλές κατά μήκος της ανατολικής και της δυτικής όψης αναδεικνύονται και συνδυάζονται με τη νέα χρήση. Έμφαση δίνεται στο σεβασμό της υπάρχουσας μορφολογίας και τυπολογίας του κτηρίου, στην ανάδειξη των αξιόλογων χαρακτηριστικών του, στην αποκατάσταση του περιβάλλοντος χώρου του μνημείου και στη σωστή επανένταξή του στο ευρύτερο σύνολο του κτήματος.
Η τοποθέτηση νέων λειτουργιών στους υφιστάμενους χώρους του κτηρίου γίνεται με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες και στις προδιαγραφές για ΑμεΑ. Προβλέπονται εξωτερικές διαμορφώσεις περιμετρικά του κτηρίου για την ασφαλή πρόσβαση στις εισόδους του κτηρίου των ατόμων με κινητικές δυσκολίες.
Το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Πρεσβεία της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ελλάδα και το Σπίτι της Κύπρου διοργανώνουν την Εικαστική Έκθεση, «ELLES: Μυθολογικές Μορφές του Χθες, Δημιουργοί του Σήμερα».
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα τελέσει η Πρώτη Κυρία της Κυπριακής Δημοκρατίας κα. Φιλίππα Καρσερά-Χριστοδουλίδη, το Σάββατο 15 Μαρτίου 2025, ώρα 19:00, στο Σπίτι της Κύπρου (Ξενοφώντος 2Α, Σύνταγμα).
Η Εικαστική Έκθεση αποτελεί συνέχεια της Φωτογραφικής Έκθεσης του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών με τίτλο «ELLE: Η Γυναίκα στην Αρχαιότητα», η οποία παρουσιάστηκε στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, στην Εθνική Βιβλιοθήκη Βιέννης και στο Πολιτιστικό Κέντρο Καλών Τεχνών στη Μαδρίτη, ενώ από τις 14 Μαρτίου μέχρι τις 13 Απριλίου 2025 θα εκτίθεται στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη. Στη συγκεκριμένη έκθεση αναδεικνύεται η στυλιστική εξέλιξη της κυπριακής τέχνης μέσω γυναικείων γλυπτών της συλλογής του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου, τα οποία χρονολογούνται από τη Χαλκολιθική (4η χιλιετία π.Χ.) έως τη Ρωμαϊκή περίοδο (4ος αιώνας μ.Χ.).
Στην Εικαστική Έκθεση «ELLES: Μυθολογικές Μορφές του Χθες, Δημιουργοί του Σήμερα», έξι καλλιτέχνες, εμπνεόμενοι από τις μορφές της αρχαιότητας, επανεξετάζουν μύθους και σύμβολα από την κυπριακή κληρονομιά, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, όπως η περφόρμανς, η φωτογραφία και το βίντεο.
Η έκθεση περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, φωτογραφίες γλυπτών απεικονίσεων θεοτήτων και γυναικείων ειδωλίων που ανήκουν στο Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου. Παράλληλα, μέσα από μία διαφορετική ματιά, οι καλλιτέχνες μοιράζονται τις σκέψεις τους για τη γυναικεία μορφή στον 21o αιώνα. Μέσα από σύγχρονες καλλιτεχνικές και φιλοσοφικές επανερμηνείες αρχαίων γυναικείων μορφών, η έκθεση απεικονίζει, επίσης, τη δημιουργική χειραφέτηση των γυναικών και τον κεντρικό τους ρόλο στην πολιτιστική επιρροή της Ευρώπης, παρέχοντας ένα πρίσμα από το οποίο παρακολουθούμε την εξέλιξη της κυπριακής κοινωνίας.
«[…] Μέσα από την έκθεση αυτή, η Κύπρος επιβεβαιώνει όχι μόνο τον ιστορικό της ρόλο ως γέφυρα μεταξύ των πολιτισμών, αλλά προτείνει επίσης έναν ουσιαστικό προβληματισμό για την οικοδόμηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας, όπου το παρελθόν και το παρόν, η παράδοση και η καινοτομία, η Ανατολή και η Δύση συναντώνται και αλληλοτροφοδοτούνται. […]» (Catherine Louis Nikita, επιμελήτρια έκθεσης)
Στην έκθεση συμμετέχουν οι καλλιτέχνες: Κλίτσα Αντωνίου, Στέφανος Κουρατζής, Μελίτα Κούτα, Λία Λαπίθη, Αριάννα Οικονόμου και Έφη Σπύρου.
Επιμέλεια: Catherine Louis Nikita
Συντονισμός: Άδωνις Ταλιαδώρος, Σύμβουλος Τύπου Πρεσβείας Κυπριακής Δημοκρατίας
Μαρία Ραγιά, Σπίτι της Κύπρου
Εγκαίνια έκθεσης: Σάββατο 15 Μαρτίου 2025, ώρα 19:00
Διάρκεια έκθεσης: 17 Μαρτίου 2025 – 2 Απριλίου 2025
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα και Τετάρτη: 10:00 – 19:00
Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο: 10:00 – 15:00
Τον Οκτώβριο του 2024 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της συστηματικής αρχαιολογικής έρευνας στο Χιλιομόδι Κορινθίας, στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Αρχαίας Τενέας». Φέτος για πρώτη φορά αποκαλύφθηκε στην Κορινθία μνημειώδες ταφικό κτίσμα ελληνιστικών χρόνων κατά τα πρότυπα των μακεδονικών τάφων. Τα ευρήματα δε από το εξωτερικό και το εσωτερικό του παραπέμπουν ξεκάθαρα στη μακραίωνη χρήση του και σε λατρεία που συνδέεται με την ίαση.
Το ταφικό μνημείο έχει σχήμα ανισοσκελούς «Τ» σε κάτοψη και αποτελείται από δύο ενότητες, τον διάδρομο πρόσβασης διαστάσεων 2,80μ. × 1,20μ. και τον κυρίως ταφικό θάλαμο διαστάσεων 2,75μ. × 7.40μ. Ο ταφικός θάλαμος, ορθογώνιος σε κάτοψη, έχει προσανατολισμένο τον επιμήκη άξονά του Β-Ν, ενώ ο διάδρομος συναντά κάθετα τον ταφικό θάλαμο στο μέσον της ανατολικής μακράς πλευράς του. Η πρόσβαση στον ταφικό θάλαμο γίνεται από σχετικά στενό διάδρομο με κατεύθυνση Α-Δ, ο οποίος αποτελείται από ένα υπαίθριο τμήμα, που μπορεί να χαρακτηριστεί «δρόμος» και από ένα στεγασμένο τμήμα, μέρος της οριζόντιας οροφής του οποίου διατηρείται, ενώ η είσοδος στο εν λόγω τμήμα γίνεται μέσω θυραίου ανοίγματος, το οποίο βρέθηκε σφραγισμένο εξωτερικά με ορθογώνια καλυπτήρια πλάκα. Το ανώφλι του ανοίγματος διαμορφώνεται από ένα ορθογώνιο μέλος σε επανάχρηση.
Στον κυρίως θάλαμο εντοπίστηκαν μια μονολιθική σαρκοφάγος και άλλες πέντε ορθογώνιες κτιστές θήκες περιμετρικά των τοίχων: Σε δύο τάφους οι καλυπτήριες πλάκες βρέθηκαν εμφανώς παραβιασμένες, ενώ στους υπόλοιπους δεν εντοπίστηκε κάλυψη. Από το σύνολο των έξι τάφων, μόνον στη σαρκοφάγο διατηρούνταν σε ανατομική θέση η ταφή ενός ενήλικου ατόμου, πιθανότατα γυναίκας, ενώ στους υπόλοιπους τάφους το ανθρωπολογικό υλικό βρέθηκε διαταραγμένο. Αξιοσημείωτο είναι ότι εντός της σαρκοφάγου εντοπίστηκε μεγάλος αριθμός ζωικών οστών από μεγάλα και μικρά οικόσιτα ζώα και μεταξύ αυτών κέλυφος χελώνας. Πυκνό στρώμα με ζωικά οστά εντοπίστηκε τόσο στην επίχωση του μνημείου όσο και εντός του ταφικού θαλάμου, μαζί με αγγεία του 5ου και 6ου αι. μ. Χ. Φαίνεται πως το μνημείο χρησιμοποιήθηκε για ενταφιασμούς μέχρι και τον 4ο αι. μ.Χ. όταν και σφραγίστηκε και εν συνεχεία στην ύστερη ρωμαϊκή περίοδο παραβιάστηκε η στέγη, συλήθηκαν οι ταφές και χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά για περίδειπνα.
Τα ευρήματα που προέκυψαν από το εσωτερικό του μνημείου και τους τάφους εντός αυτού είναι πλούσια και χρονολογούνται κυρίως στα ελληνιστικά και ρωμαϊκά χρόνια. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν χρυσό δαχτυλίδι με σφραγιδόλιθο από ημιπολύτιμο λίθο που απεικονίζει τον Απόλλωνα με θεραπευτικό όφι, δύο χρυσές δανάκες που αντιγράφουν νομισματικούς τύπους της ελληνιστικής εποχής της Σικυώνας, αναθηματικό πήλινο δάχτυλο, χρυσά φύλλα από στεφάνι, απόθεση μικκύλων αγγείων ελληνιστικών χρόνων, ασημένιο τετρόβολο Φιλίππου Γ΄ Αρριδαίου, σιδερένιες στλεγγίδες και σιδερένιο εγχειρίδιο, χάλκινα διακοσμητικά αντικείμενα, γυάλινες χάντρες, χάλκινα κοχλιάρια, ατρακτόσχημα και βολβόσχημα μυροδοχεία κ.ά .
Ενδιαφέρον ωστόσο παρουσιάζει και ο χώρος εξωτερικά του μνημείου η ανασκαφή του οποίου δεν έχει ολοκληρωθεί. Ανατολικά της εισόδου του μνημείου εντοπίστηκε τμήμα λιθόστρωτης οδού με κατεύθυνση Β/Ν και με κλίση στα νότια, ενώ βόρεια του μνημείου αποκαλύφθηκε τμήμα περιβόλου 6,50μ. × 4,10μ. Στην επίχωση του χώρου που ορίζει ο περίβολος εντοπίστηκαν αναθήματα – ομοιώματα πήλινων δαχτύλων χεριού με οπή ανάρτησης καθώς και τμήμα από πήλινο ομοίωμα βραχίονα, ενδείξεις που συνιστούν χώρο ιδιαίτερης λατρείας που σχετίζεται με την ίαση. Άλλωστε, μέσα και γύρω από το ταφικό μνημείο βρέθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη, επίκρανο, τμήμα θωρακίου και τμήμα κορμού παραστάδας, όπως επίσης και μέλη από οριζόντιο γείσο που δεν αποκλείεται να αποτελούσαν μέρος μιας πιθανής ορατής ανωδομής του μνημείου, όπως ένας ταφικός ναΐσκος ή να προέρχονται από μικρότερα ταφικά μνημεία στον άμεσο περίγυρο του νεκροταφείου. Σε κάθε περίπτωση, η συνέχεια και ολοκλήρωση της ανασκαφής στον περιβάλλοντα χώρο του μνημείου, αναμένεται να αποσαφηνίσει την αρχική μορφή του συγκροτήματος στο οποίο συμπεριλαμβανόταν το μαυσωλείο, καθώς επίσης και τα χρονολογικά επεισόδια που σχετίζονται με αυτό.
Η αρχαιολογική έρευνα συνεχίστηκε και στον οικιστικό ιστό της πόλης με την αποκάλυψη στα ανώτερα ανασκαφικά στρώματα νέων δομών ρωμαϊκών και ύστερων ρωμαϊκών χρόνων που σχετίζονται με την κατοίκηση, την παραγωγική διαδικασία και την αποθήκευση προϊόντων. Μεταξύ άλλων ξεχωρίζει ο ορθογώνιος κλίβανος που διατηρείται σε εξαιρετικά καλή κατάσταση. Έχει υπόγειο θάλαμο θέρμανσης και υπέργειο θάλαμο όπτησης. Ο διάδρομος πυροδότησης απολήγει στο θάλαμο θέρμανσης στο μέσον του οποίου διατηρείται πεσσός τετράγωνης διατομής από όπου εκκινούν ακτινωτά τοξύλια για την στήριξη της εσχάρας, τα οποία κατέληγαν στα πλευρικά, επενδυμένα με πηλό, τοιχώματα του κλιβάνου. Ο θάλαμος όπτησης είναι τετράγωνος και σώζει μεγάλο τμήμα της εσχάρας από ομοιόμορφα τοποθετημένες θερμαγωγές οπές-κυψελίδες. Στο εσωτερικό του κλιβάνου εντοπίστηκε μεγάλη ποσότητα απανθρακωμένου πηλού, καταπεσμένα τμήματα των τοξυλίων και της εσχάρας και ελάχιστα παραμορφωμένα τμήματα κεραμικών.
Το πρόγραμμα της Αρχαίας Τενέας διεξάγεται με φορέα υλοποίησης τη Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού υπό τη Διεύθυνση της δρ. Ε. Κόρκα και υπεύθυνη αρχαιολόγο των ανασκαφών την κ. Π. Ευαγγέλογλου, αρχαιολόγο της ΕΦΑ Κορινθίας. Υποστηρίζεται από διεπιστημονική ομάδα με υπεύθυνους το δρ. Κ. Λαγό νομισματολόγο, την κ. Χρ. Παπαγεωργοπούλου ανθρωπολόγο καθηγήτρια του Δ.Π.Θ., και τον κ. Α. Γεωργόπουλο, ομότιμο καθηγητή φωτογραμμετρίας του Ε.Μ.Π. Στο πλαίσιο των παραπάνω συνεργασιών εφαρμόστηκαν σύγχρονες μέθοδοι φωτογραμμετρικής αποτύπωσης, τρισδιάστατης απεικόνισης χώρων, αντικειμένων και ανθρωπολογικού υλικού. Για μια ακόμη χρονιά συμμετείχαν φοιτητές από Πανεπιστημιακά Ιδρύματα της Ελλάδας με υπεύθυνους τομεάρχες τους Π. Βλάχου, Έ. Καπουράλου, Π. Παναϊλίδη, Ι. Χρηστίδη, Χ. Τερζούδη, τον αρχιτέκτονα δρ. Δ. Μπάρτζη, τον τοπογράφο Ζ. Κορολή υπό την επίβλεψη του κ. Α. Ηλιοδρομίτη συνεργαζόμενο διδάσκοντα του ΠΑ.Δ.Α. Υπεύθυνη συντήρησης των ευρημάτων είναι η συντηρήτρια έργων τέχνης και αρχαιοτήτων κ. Φ. Κουσιάκη σε συνεργασία με τη συντηρήτρια Λ. Ντίνου. Την επιμέλεια και επεξεργασία των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εργαστηρίων δημιουργικής γραφής έχει η δρ. Μ. Χάψα φιλόλογος και συγγραφέας που υπηρετεί στο 4ο ΓΕΛ Κορίνθου. Σταθερά και φέτος διεξήχθησαν στο χώρο της ανασκαφής εκπαιδευτικές ξεναγήσεις σε μαθητές της Κορινθίας.
Αποτέλεσμα των εκπαιδευτικών αυτών επισκέψεων θα είναι η πραγματοποίηση πολιτιστικού αφιερώματος για την αρχαία Τενέα στις 21 Φεβρουαρίου 2025 με τίτλο : «ΑΡΧΑΙΑ TENEA, ΕΦΗΒΙΚΕΣ «ΦΩΝΕΣ» ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΟΣ ΠΟΛΙΤΕΙΟΤΗΤΑ» από έντεκα σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κορινθίας.
Η Κατερίνα Ευαγγελάτου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, παρουσίασε την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2025 το πρόγραμμα των θεατρικών παραστάσεων που θα παρουσιαστούν το προσεχές καλοκαίρι στο αργολικό θέατρο. Το επόμενο διάστημα θα ανακοινωθούν και οι υπόλοιπες καλλιτεχνικές δράσεις του φεστιβάλ, όπως το πλήρες πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών και οι μουσικές παραστάσεις που θα δοθούν στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου τον Αύγουστο.
Διεθνείς συνεργασίες, υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, σύγχρονες αναγνώσεις πάνω στις μνημειώδεις ηρωίδες του Σοφοκλή, Αντιγόνη και Ηλέκτρα, επιστροφή στις ρίζες του Ομήρου αλλά και μία επανάληψη της “ανάγνωσης” του Θόδωρου Τερζόπουλου στην “Ορέστεια” του Αισχύλου- που κατά γενική ομολογία αποτελεί ορόσημο στην παραστασιολογία του έργου στην Επίδαυρο.
Τη σύγχρονη ματιά που επιθυμεί να κομίσει στο Φεστιβάλ της Επιδαύρου η Κατερίνα Ευαγγελάτου με τους συνεργάτες της, υπογράμμισε στην εναρκτήρια ομιλία της κατά τη συνέντευξη τύπου: “Αποστολή μας είναι η σύνδεση της κληρονομιάς του Αρχαίου Δράματος με τις σύγχρονες παραστατικές φόρμες και δραματουργικές αναζητήσεις, και όχι η μουσειακή αναπαράσταση μιας εικασίας για το ποια ήταν κάποτε η μορφή αυτών των έργων/παραστάσεων. Στόχος μας είναι η δημιουργία θεατρικών γεγονότων που να αφορούν τον σύγχρονο θεατή και να εξελίσσουν την οπτική του – στον κόσμο και στην τέχνη. Προς την κατεύθυνση αυτή καταβάλλουμε στοχευμένες προσπάθειες και έχουμε προχωρήσει σε στρατηγικές δράσεις για την ενίσχυση της σύγχρονης δραματουργίας σε διάλογο με τα αρχαία κείμενα. Κείμενα που εξακολουθούν να έχουν απήχηση στο σήμερα και μας καλούν να μη σταματήσουμε να είμαστε τολμηροί στην ανάγνωσή τους.”
ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ-ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
27, 28 & 29 Ιουνίου
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – Εθνικό Θέατρο
Ulrich Rasche
Αντιγόνη
του Σοφοκλή
Το Φεστιβάλ θα εκκινήσει νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, με το διάσημο Γερμανό σκηνοθέτη να συμπράττει με μια ομάδα Ελλήνων ηθοποιών για μια ξεχωριστή ανάγνωση πάνω στο έργο του Σοφοκλή. Ο Ulrich Rasche, σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμα που μεταδόθηκε κατά τη συνέντευξη τύπου δήλωσε: “Πάντοτε ονειρευόμουν να ανεβάσω στην Επίδαυρο την Αντιγόνη του Σοφοκλή. Ίσως ακουστεί κάπως παράξενο, αλλά η επιλογή μου δεν είχε να κάνει τόσο με τον χαρακτήρα της ίδιας της Αντιγόνης όσο με τη φιγούρα του βασιλιά Κρέοντα. Η Αντιγόνη, όπως γνωρίζουμε, είναι η ηρωίδα του έργου. Αντιστέκεται στην αυταρχική εξουσία του βασιλιά. Προτάσσει τις δικές της ιδέες για το τι πρέπει να συμβεί. Η δύναμη και η αντίστασή της απέναντι στην εξουσία είναι αξιοθαύμαστες. Αλλά μήπως δεν ζούμε σήμερα σε μια κοινωνία όπου είναι πανεύκολο για όλους να παριστάνουν τις ηρωίδες ή τους ήρωες, να μιλούν και να πράττουν με τα δικά τους μέτρα και σταθμά; Μήπως πολλές φορές ξεχνάμε ότι αποστολή του Κρέοντα ως βασιλιά είναι να υπερασπίζεται το κράτος και τους νόμους; Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να ρίξουμε μια ματιά στον βασιλιά και στα επιχειρήματά του, που διατυπώνονται τόσο εύστοχα από τον Σοφοκλή στην τραγωδία.”
4 & 5 Ιουλίου
Θέατρο Πορεία – Δημήτρης Τάρλοου
Ηλέκτρα
Το θέατρο Πορεία επανέρχεται στην Επίδαυρο, αυτή τη φορά με τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή του Δημήτρη Τάρλοου στην πρώτη του σκηνοθεσία στο αργολικό θέατρο με τη σοφόκλεια εκδοχή της Ηλέκτρας. Στο πρωταγωνιστικό ρόλο, η Λουκία Μιχαλοπούλου.
Σε έναν κόσμο που μαστίζεται από ολοκληρωτισμούς και κοινωνική αδικία, σε μια εποχή όπου η βία και η εκδίκηση παρουσιάζονται συχνά ως «αναγκαίο κακό», η Ηλέκτρα του Σοφοκλή αποκτά ανατριχιαστική επικαιρότητα. Η τραγωδία αυτή δεν είναι απλώς μια αφήγηση εκδίκησης, αλλά ένας καθρέφτης των ανθρώπινων διλημμάτων, της διαχρονικής σύγκρουσης ανάμεσα στη δικαιοσύνη και την ηθική.
Δημήτρης Τάρλοου-Θέατρο Πορεία
11 & 12 Ιουλίου
Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος – Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου Μιχαήλ Μαρμαρινός
ζ – η – θ
Ο ξένος
Μια επιστροφή στις πηγές: Επίσκεψη σε τρεις ραψωδίες της Οδύσσειας
Μετά τη ΝΕΚΥΙΑ με το ιαπωνικό θέατρο ΝΟ το 2015 και τους Ιχνευτές του Σοφοκλή το 2021, παραστάσεις που θα μας μείνουν αξέχαστες, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επανέρχεται στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου με μια ακόμα αναπάντεχη δραματουργική πρόταση καθοδηγώντας μια επιστροφή στις πηγές. Μια επίσκεψη σε τρεις ραψωδίες του έπους που αποκαλύπτει πώς αυτό το ατελεύτητο μυστήριο της προφορικής Αφήγησης (το βαθύ μυστήριο του θεάτρου) έχει τη δυνατότητα να μας εξακοντίζει συναρπαστικά «εκεί που η ιστορία ακόμα συμβαίνει».
Μιχαήλ Μαρμαρινός
19 Ιουλίου
Utopia – Θεόδωρος Κουρεντζής
Regula Mühlemann – Eve-Maud Hubeaux
Γκούσταφ Μάλερ: Συμφωνία αρ. 4 και Τραγούδια για τα νεκρά παιδιά (Kindertotenlieder)
Η ανακοίνωση κάθε νέας συναυλίας του Θεόδωρου Κουρεντζή δημιουργεί υψηλές προσδοκίες και αδημονία: για το παγκόσμιο μουσικόφιλο κοινό οι ερμηνείες του χαρισματικού αρχιμουσικού εγγυώνται μεγάλες συγκινήσεις. Πόσο μάλλον όταν η πληθωρική μουσική προσωπικότητα του Κουρεντζή αναμετριέται με το μεγαλείο του Μάλερ, που προκαλεί τον διανοητικό και συναισθηματικό κόσμο του ακροατή με τις υπαρξιακές αναζητήσεις και τις μεταφυσικές αγωνίες του.
Σε μια μοναδική συναυλία στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ο πολυβραβευμένος Έλληνας αρχιμουσικός θα διευθύνει τη Utopia, την ανεξάρτητη ορχήστρα που ίδρυσε το 2022, στην Τέταρτη συμφωνία του Μάλερ, τη δημοφιλέστερη του Αυστριακού μουσουργού. Το τραγούδι του δ΄ μέρους θα ερμηνεύσει η εξαιρετική Ελβετή σοπράνο Ρέγκουλα Μίλεμαν, από τις κορυφαίες της γενιάς της.
Στο δεύτερο μέρος της βραδιάς, η μεσόφωνος Εβ-Μοντ Ιμπό θα ερμηνεύσει τα σπαρακτικά Τραγούδια για τα νεκρά παιδιά (Kindertotenlieder), τον κύκλο τραγουδιών που συνέθεσε ο Μάλερ (1901-1904) σε φόρμα ορχηστρικών λίντερ, μελοποιώντας πέντε ποιήματα του Φρίντριχ Ρίκερτ.
Θεόδωρος Κουρεντζής
25 & 26 Ιουλίου
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – Λυκόφως
Γιάννης Χουβαρδάς
Οι δύο Οιδίποδες
Γιορτάζοντας 50 χρόνια συνεχούς επαγγελματικής παρουσίας στο θέατρο, ο Γιάννης Χουβαρδάς μεταφράζει, διασκευάζει και σκηνοθετεί τον Οιδίποδα Τύραννο και τον Οιδίποδα επί Κολωνώ του Σοφοκλή σε μία παράσταση ως ενιαίο έργο. Υπό από την καθοδήγηση του έμπειρου Έλληνα σκηνοθέτη, μια ομάδα σημαντικών ηθοποιών και συντελεστών θα αφηγηθούν, με ζωντανή μουσική, τη συγκλονιστική ιστορία του Οιδίποδα ξεκινώντας από το τέλος και πηγαίνοντας προς τα πίσω, στην αρχή του κακού.
1 & 2 Αυγούστου
Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – Théâtre national de la Colline
Wajdi Mouawad
Ο όρκος της Ευρώπης
Ο Λιβανοκαναδός συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός Ουαζντί Μουαουάντ, καλλιτεχνικός διευθυντής τα τελευταία χρόνια του Théâtre National de la Colline, έγινε γνωστός στην Ελλάδα κυρίως ως ο σεναριογράφος του υποψήφιου για Όσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας Μέσα από τις φλόγες (σκην. Denis Villeneuve, 2010), που βασίστηκε στο θεατρικό έργο του Πυρκαγιές (Incendies). Το σκοτεινό αυτό οδοιπορικό στον Λίβανο του εμφυλίου, που ξετυλίγεται μέσα από μια τραυματική οικογενειακή ιστορία, έχει στη ρίζα του μια βαθιά σύνδεση με την αρχαία τραγωδία, η οποία αποτελεί την κυριότερη πηγή έμπνευσης του Μουαουάντ: ο διχασμός στην καρδιά της οικογένειας, η πάλη των δύο φύλων, ο ξεριζωμός, η ολέθρια κληρονομιά της προηγούμενης γενιάς στις επόμενες και η αναζήτηση κάθαρσης είναι θέματα που επανέρχονται στα θεατρικά του έργα, τα περισσότερα σε διάλογο με ήρωες του Αρχαίου Δράματος. Στην παράσταση θα πρωταγωνιστεί η Ζυλιέτ Μπινός.
Ζυλιέτ Μπινός
8 & 9 Αυγούστου
Μαρία Πρωτόπαππα
Ανδρομάχη
του Ευριπίδη
Σε μιαν αντιστροφή της ηρωικής Ιλιάδας, στην Ανδρομάχη ο Ευριπίδης στηλιτεύει την αλαζονεία των Ελλήνων και την ψευδαίσθηση της ανωτερότητας του πολιτισμού τους. Οι προπολεμικές υποσχέσεις για μια ενωμένη, ισχυρή χώρα διαψεύδονται σε ένα τοπίο φθοράς, γήρατος, φόβου και φθόνου. Η ευθύνη βαρύνει όχι μόνο τους πρωτεργάτες, αλλά και όσους τους πίστεψαν και συνέβαλαν στον ευτελισμό των αξιών με την ανοχή τους. Η νέα γενιά πληρώνει το τίμημα.
ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ
22 & 23 Αυγούστου
Εθνικό Θέατρο – Θεόδωρος Τερζόπουλος
Ορέστεια
του Αισχύλου
Η εμβληματική τριλογία του Αισχύλου Ορέστεια σε σκηνοθεσία Θεόδωρου Τερζόπουλου, στην πρώτη συνεργασία του διεθνώς καταξιωμένου Έλληνα σκηνοθέτη και δασκάλου με το Εθνικό Θέατρο, αποτέλεσε από τις σπουδαιότερες στιγμές στην πρόσφατη ιστορία του ελληνικού θεάτρου. Μετά τη θριαμβευτική της πορεία σε ξεχωριστούς σταθμούς, η παράσταση επιστρέφει στις 22 & 23 Αυγούστου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, ολοκληρώνοντας τον φετινό επιδαύριο κύκλο του Φεστιβάλ.
Η Ορέστεια του Τερζόπουλου συνιστά ένα έργο διανοητικού και φιλοσοφικού βάθους, που κατορθώνει με τη συνταρακτική του ενέργεια να διευρύνει τα όρια της τέχνης, και να αφηγηθεί, εντέλει, την ιστορία της ίδιας της ανθρωπότητας. Ως πράξη αδιαμφισβήτητα πολιτική και εμπειρία πολυδιάστατα πνευματική, η παράσταση έτυχε διθυραμβικής υποδοχής τόσο από τους χιλιάδες θεατές που την παρακολούθησαν όσο και από τα εγχώρια και διεθνή μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Θεόδωρος Τερζόπουλος
EΚΘΕΣΙΑΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ
27 Ιουνίου – 23 Αυγούστου
Αντιγόνη. Νόμος και Ανυπακοή
Περιοδική έκθεση
Με αφορμή την παγκόσμια πρεμιέρα της παράστασης της Αντιγόνης σε σκηνοθεσία του Ούλριχ Ράσε (συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και του Εθνικού Θεάτρου), ο εκθεσιακός χώρος του Αρχαίου Θεάτρου της Επιδαύρου φιλοξενεί μια νέα περιοδική έκθεση, με τίτλο Αντιγόνη. Νόμος και Ανυπακοή.
Ανοιχτή για το κοινό καθ’ όλη τη διάρκεια των παραστάσεων στο αργολικό θέατρο, η έκθεση παρουσιάζει τις μεταμορφώσεις που γνώρισε στα 70 χρόνια των Επιδαυρίων ένα από τα πιο εμβληματικά έργα της αρχαίας δραματουργίας, που καθόρισε τη δυτική νεωτερική συνείδηση.
«Μικροί Ιχνευτές»
Δημιουργική απασχόληση παιδιών στην Επίδαυρο
Το επιτυχημένο θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα «Μικροί Ιχνευτές» συνεχίζεται και φέτος, φέρνοντας κοντά στα παιδιά το υπέροχο και μυστηριώδες σύμπαν των αρχαίων μύθων. Ενώ οι μεγάλοι παρακολουθούν την παράσταση στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου απερίσπαστοι, τα παιδιά απασχολούνται δημιουργικά προσεγγίζοντας το περιεχόμενο του ίδιου έργου. Στο πρόγραμμα συμμετέχει ομάδα έμπειρων θεατροπαιδαγωγών και δασκάλων μουσικοκινητικής και αισθητικής αγωγής.
STUDIO RESIDENCY
15 – 28 Ιουνίου
Πάροδος
Η Πάροδος, το διακαλλιτεχνικό ερευνητικό πρόγραμμα (studio residency) που εγκαινιάσαμε το 2021, έχει στόχο να δώσει τη δυνατότητα σε καλλιτέχνες*ιδες από ένα ευρύ φάσμα τεχνών να προχωρήσουν, υπό ιδανικές συνθήκες, την έρευνά τους πάνω στη δραματουργία του Αρχαίου Δράματος in situ. Η ερευνητική διαδικασία έχει πρακτικό χαρακτήρα και αναπτύσσεται σε δύο στάδια: το πρώτο στάδιο (έρευνα) πραγματοποιείται στην Αθήνα, ενώ το δεύτερο στάδιο (εφαρμογή) στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. Τον γενικό συντονισμό και την καθοδήγηση φέτος έχει αναλάβει ο σκηνοθέτης Δημήτρης Καραντζάς.
Όλια Λαζαρίδου
Θήβα μοναξιά
του Κυριάκου Χαρίτου
Εμπνευσμένο από την Αντιγόνη του Σοφοκλή
Βραβευμένος συγγραφέας και σεναριογράφος, ο Κυριάκος Χαρίτος (Κρατικό Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου 2023) γράφει μια λαϊκή παραλογή εμπνευσμένη από τον μύθο της Αντιγόνης που σκηνοθετεί η Όλια Λαζαρίδου. Αποφεύγοντας τη γραμμικότητα ενός κειμένου που οι θεατές γνωρίζουν απέξω κι ανακατωτά, το Θήβα μοναξιά κινείται τόσο προς τα μπρος όσο και προς τα πίσω. Έχει τη μορφή ενός παραμιλητού. Ενός τραγουδιού.
Χρήστος Στέργιογλου – Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης
Ιαχές
Οι Ιαχές είναι μια παράσταση που, με άξονα τη σκλαβιά, τον ξεριζωμό και τη μετανάστευση ανά τους αιώνες, διερευνά τα σημεία τομής και την οργανική συγγένεια ανάμεσα στην ποίηση, το Αρχαίο Δράμα και το μέλος, τη μουσική.Αποσπάσματα από αρχαίες τραγωδίες, στίχοι από τη δημοτική και νεότερη ελληνική και παγκόσμια ποίηση και πρωτότυπα κείμενα συνενώνονται και ενσωματώνονται σ’ ένα πρωτότυπο μουσικό έργο σε σύνθεση του Αλέξανδρου Δράκου Κτιστάκη. Το έργο ερμηνεύει το Alex Drakos Quartet, σε μια επί σκηνής μουσική συνομιλία με χαρισματικούς ερμηνευτές τον Χρήστο Στέργιογλου, που σκηνοθετεί την παράσταση, και τον λυρικό τραγουδιστή Γιώργο Ιατρού.
Χρήστος Στέργιογλου
18 Ιουλίου
Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου – Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Ηλέκτρα 7
Ταινία εμπνευσμένη από την Ηλέκτρα του Σοφοκλή
Μέρος του επιτυχημένου κύκλου Contemporary Ancients, που φέτος ανοίγεται και στην τέχνη του κινηματογράφου, η ταινία σε σενάριο Παναγιώτη Χριστόπουλου, θα αποτελείται από 7 κεφάλαια, το καθένα σκηνοθετημένο από διαφορετικό *ή σκηνοθέτη *τιδα.. Επτά διακεκριμένες και διακεκριμένοι δημιουργοί, με συμμετοχές σε κινηματογραφικά φεστιβάλ εντός και εκτός Ελλάδος, επιλέχθηκαν ώστε να εκπροσωπούν το ευρύ φάσμα της σύγχρονης ελληνικής κινηματογραφίας και να συμβάλουν με τη δική τους ματιά σ’ αυτή την πρωτότυπη κινηματογραφική σκυταλοδρομία. Είναι (με αλφαβητική σειρά) οι: Αλέξανδρος Βούλγαρης, Σοφία Εξάρχου, Νεριτάν Ζιντζιρία, Χριστίνα Ιωακειμίδη, Μπάμπης Μακρίδης, Αργύρης Παπαδημητρόπουλος και Ελίνα Ψύκου.
Γιάννης Σκουρλέτης – bijoux de kant
Δεξιά της κοίτης
του Γιάννη Παλαβού
Εμπνευσμένο από τον Οιδίποδα επί Κολωνώ του Σοφοκλή
Συνεδρία πολέμου
του Άρη Αλεξανδρή
Εμπνευσμένο από τη Λυσιστράτη του Αριστοφάνη
Γιάννης Παλαβός
Δύο γυναικείους μονολόγους εμπνευσμένους από το Αρχαίο Δράμα με την υπογραφή σύγχρονων Ελλήνων συγγραφέων, του Γιάννη Παλαβού και του Άρη Αλεξανδρή, παρουσιάζουμε και φέτος στο πλαίσιο του Κύκλου Contemporary Ancients σε σκηνοθεσία Γιάννη Σκουρλέτη. Γραμμένοι με ανάθεση του Φεστιβάλ, αντλούν και οι δύο ελεύθερα από τους αρχαίους μύθους αποκαλύπτοντας σύγχρονες πτυχές τους σε πρωτότυπα, ανατρεπτικά έργα.
Μια εξαιρετική ευκαιρία για την απόκτηση έργων τέχνης σε προσιτές τιμές προσφέρει η «Ανοιξιάτικη δημοπρασία Νεοελληνικής Τέχνης» της VERGOS Auctions. 158 δημιουργίες επιλεγμένες από την έμπειρη ομάδα του ιστορικού Οίκου, περιλαμβάνονται στη δημοπρασία που θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά και θα μεταδοθεί ζωντανά από την ιστοσελίδα του Οίκου, την Τετάρτη 12 Μαρτίου στις 6:00 μ.μ.
Ανακαλύψτε περισσότερα έργα και ενημερωθείτε για τους τρόπους συμμετοχής στη δημοπρασία: www.vergosauctions.com
Με τιμές εκτίμησης που ξεκινούν από €200 τα έργα της δημοπρασίας προσφέρονται για όσους αναζητούν μοναδικά αντικείμενα τέχνης για να ανανεώσουν τον χώρο τους αλλά και για όσους ενδιαφέρονται να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στη συλλογή έργων τέχνης.
Γιάννης Τσαρούχης, Γιάννης Μόραλης, Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας, Αλέκος Φασιανός, Γιάννης Ψυχοπαίδης, Γιάννης Γαΐτης, Διαμαντής Διαμαντόπουλους, Pavlos, Παναγιώτης Τέτσης, Πάνος Βαλσαμάκης, Αντώνης Κυριακούλης, Σωτήρης Σόρογκας, Βασίλης Σπεράντζας, Τάσος Μαντζαβίνος συγκαταλέγονται ανάμεσα στα 93 ονόματα καταξιωμένων καλλιτεχνών της προσεχούς δημοπρασίας.
Με την συγκεκριμένη κατηγορία δημοπρασιών που χαρακτηρίζεται από προσιτές τιμές εκκίνησης, η VERGOS Auctions ενθαρρύνει την ευρύτερη φιλότεχνη κοινότητα να ανακαλύψει την νεοελληνική τέχνη μέσα από τα έργα μεγάλων δημιουργών της ελληνικής εικαστικής σκηνής.
Μια πρόσφατη δωρεά στο Μουσείο Μπενάκη, με αντικείμενα προερχόμενα κυρίως από τη Νιγηρία, το Καμερούν και την Κένυα, υπήρξε η αφετηρία για τη συλλογή ιστοριών ανθρώπων με καταγωγή από χώρες της Αφρικής που γεννήθηκαν ή ζουν στην Ελλάδα. «Η Αφρική ανάμεσά μας*» είναι μια έκθεση συμμετοχική, η οποία φέρνει σε πρώτο πλάνο την αφροδιασπορική κοινότητα της Ελλάδας.
Είναι σχεδιασμένη από, για και μαζί με πάνω από τριάντα μέλη της κοινότητας και πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Πολιτιστικό Κέντρο Αφρικανικής Τέχνης και Πολιτισμών ANASA.
Παρά την πληθώρα των αντικειμένων που παρουσιάζονται, όλα προερχόμενα από τη Συλλογή John Phillipson, «Η Αφρική ανάμεσά μας*» δεν είναι μια έκθεση αφρικανικής τέχνης. Χρησιμοποιεί τα αντικείμενα ως μεσάζοντες για να ακούσουμε ιστορίες ανθρώπων. Μέσα από αυτές αναδεικνύεται η δύναμη του ανθρώπινου πνεύματος και η ταυτότητα μιας κοινότητας πολύ δραστήριας που διατηρεί ζωντανή την ταυτότητα της.
Οι πάρα πολλές και ποικίλες παράλληλες εκδηλώσεις συμπληρώνουν και εμπλουτίζουν την έκθεση. Το πρόγραμμα του Φεβρουαρίου αι του Μαρτίου περιλαμβάνει συζητήσεις, περφόρμανς, μουσική και βέβαια ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα.
Ο John Phillipson, στη συλλογή του οποίου στηρίχθηκε η έκθεση, ήταν ελληνοκαναδός μηχανικός μεταλλείων και εξερευνητής γεωλόγος, πολυμαθής και μανιώδης συλλέκτης, αλλά και καταξιωμένος μεταφραστής της ποίησης του Κ. Π. Καβάφη. Είχε την έδρα του στην Αφρική από τη δεκαετία του 1960 και πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του ταξιδεύοντας σε διάφορες χώρες της ηπείρου, με βάση κυρίως την Κένυα. Έζησε επίσης στη Μοζαμβίκη και στο Γιαουντέ του Καμερούν. Συγκρότησε το μεγαλύτερο μέρος της Συλλογής κατά τη δεκαετία του 1990. Απεβίωσε το 2015 και η συλλογή του δωρήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη, στη μνήμη του, από τη σύζυγό του Connie, εκπληρώνοντας τη βαθιά προσωπική επιθυμία του συλλέκτη να προωθήσει την εκτίμηση των πολιτισμών και των καλλιτεχνικών εξελίξεων της Αφρικής στην Ελλάδα, τη χώρα όπου γεννήθηκε.
Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138
Διάρκεια: 13 Φεβρουαρίου – 25 Μαΐου 2025
Επιμελητές:
Σοφία Χανδακά, Επιμελήτρια Συλλογών των Πολιτισμών του Κόσμου στο Μουσείο Μπενάκη,
Μιχάλης Αφολαγιάν, ιδρυτής του Πολιτιστικού Κέντρου Αφρικανικής Τέχνης και Πολιτισμών ANASA
Έργα για την προστασία και την ανάδειξη, αλλά και την ασφάλεια των επισκεπτών, του Κάστρου του Ακροκορίνθου, εκτελεί το Υπουργείο Πολιτισμού δια της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων Κορινθίας, στη βάση Προγραμματικών Συμβάσεων Πολιτισμικής Ανάπτυξης, μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Προτεραιότητα αποτελεί η αντιμετώπιση των βραχοπτώσεων.
Παράλληλα, προχωρούν το έργο της αποκατάστασης του οθωμανικού τεμένους Α΄, η μελέτη αποκατάστασης τμημάτων του εξωτερικού τείχους του Κάστρου και η μελέτη φωτισμού του. Το Κάστρο Ακροκορίνθου δεσπόζει επί του ομώνυμου λόφου στο άμεσο περιβάλλον της Αρχαίας Κορίνθου και αποτέλεσε διαχρονικό καταφύγιο των κατοίκων της περιοχής σε περιόδους επιδρομών. Επιβλητικά τείχη έχουν υψωθεί, στα ανώτερα μέρη του λόφου. Το ευπρόσβλητο δυτικό τμήμα του έχει ενισχυθεί με τάφρο και τρεις γραμμές οχύρωσης με ισάριθμες πύλες. Η σημερινή μορφή της οχύρωσης είναι αποτέλεσμα διαδοχικών οικοδομικών φάσεων. Η παλαιότερη βεβαιωμένη οικοδομική φάση τοποθετείται στους αρχαϊκούς χρόνους, όταν την Κόρινθο κυβερνούσαν ο τύραννος Κύψελος και οι απόγονοί του (657-583 π.Χ.). Ευρείας κλίμακας επεμβάσεις και επεκτάσεις πραγματοποιήθηκαν τη Βυζαντινή και την Οθωμανική περίοδο, όπως και κατά την Β΄ Ενετοκρατία (1687-1715).
Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δήλωσε: «Η προστασία του Κάστρου του Ακροκορίνθου αλλά και η εξασφάλιση ασφαλούς περιήγησης για τους επισκέπτες αποτελούν προτεραιότητα του έργου που εκτελεί το Υπουργείο Πολιτισμού, σε στενή και εποικοδομητική συνεργασία με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, για την ανάδειξη και αξιοποίηση του φρουριακού συγκροτήματος. Οι επεμβάσεις στερέωσης αφορούν στην αντιμετώπιση του προβλήματος των βραχοπτώσεων που παρουσιάζεται σε τμήμα βράχου το οποίο γειτνιάζει με την είσοδο του Κάστρου (Πύλη Α΄). Στο έργο περιλαμβάνονται εργασίες διαμόρφωσης του χώρου για την πραγματοποίηση εκδηλώσεων, ολοκλήρωση των διαδρομών περιήγησης, εξειδικευμένη αντιμετώπιση στερέωσης και ανάδειξης επιμέρους περιοχών και μνημείων του Κάστρου, όπως το οθωμανικό τέμενος, και η δημιουργία ψηφιακής περιήγησης. Παράλληλα, εκπονούνται μελέτες για τη στερέωση των τειχών, αλλά και για το φωτισμό τους. Στόχος μας είναι, μέσα από ένα πρόγραμμα συνολικής διαχείρισης του Κάστρου, να εξασφαλιστεί η προστασία και η ασφάλεια του μνημείου και των επισκεπτών του, σε συνδυασμό με την ανάδειξη των διαφορετικών ιστορικών του φάσεων και συγχρόνως να δοθεί η δυνατότητα προβολής του, κατά τις βραδινές ώρες».
Εξαιτίας των βραχοπτώσεων, πλησίον της εισόδου και για λόγους ασφάλειας του κοινού, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κορίνθου τροποποίησε την πρόσβαση στην Α΄ Πύλη, με τη διαμόρφωση προσωρινής εναλλακτικής διαδρομής. Το έργο στερέωσης των βραχωδών πρανών λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα της γεωλογικής-γεωτεχνικής προμελέτης η οποία εφαρμόζεται. Τα τείχη, συνολικού μήκους 3.000 μέτρων, περικλείουν έκταση 240.000 τ.μ., σε μεγάλο τμήμα της οποίας αναπτύχθηκε οικισμός με πλήθος μνημείων. Η ολοκλήρωση της ωρίμανσης της μελέτης στερέωσης και συντήρησης των πλέον φθαρμένων σημείων των τειχών και το συνακόλουθο έργο αποκατάστασής τους, σε συνδυασμό με το έργο των στερεώσεων των βραχωδών πρανών θα επιτρέψει την εκ νέου χρήση του λιθόστρωτου μονοπατιού προς την Α΄ Πύλη του Κάστρου, η οποία απαγορεύτηκε, το 2023, λόγω της πτώσης βράχων και λίθων από το τείχος.
Το Οθωμανικό τεμένος Α΄, εντός του Γ΄ περιβόλου των τειχών του Κάστρου, αποτελεί ένα από τα ελάχιστα κτίσματα του Κάστρου, που σώζονται σε αρκετά καλή κατάσταση. Αποτελεί κτίσμα της Α΄ Οθωμανικής περιόδου (1458-1687), με μία τουλάχιστον φάση μετασκευής, και ακολουθεί τον συνήθη για τον ελλαδικό χώρο απλό αρχιτεκτονικό τύπο τεμένους με αίθουσα προσευχής (μιχράμπ), προστώο (revak) και μιναρέ. Στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού είναι η αποκατάσταση και η ένταξη του στο δίκτυο των επισκέψιμων μνημείων του Κάστρου και η μετατροπή του σε χώρο πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) έχει πλέον καθιερωθεί ως αγαπημένος προορισμός των Αθηναίων για τον εορτασμό της Καθαράς Δευτέρας. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, το ΚΠΙΣΝ υποδέχεται τη Σαρακοστή με ζωντανή μουσική, χορό και δημιουργικές δραστηριότητες για παιδιά, μέσα από ένα πλούσιο πρόγραμμα. Την Κυριακή 2 Μαρτίου, μια μπάντα δρόμου με αφροβραζιλιάνικα κρουστά, ένας DJ και ένα latin συγκρότημα γεμίζουν το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος με ενέργεια και ρυθμό. Την Καθαρά Δευτέρα 3 Μαρτίου, το ΚΠΙΣΝ γιορτάζει τα Κούλουμα με ένα μεγάλο παραδοσιακό γλέντι με ελληνικούς χορούς και τραγούδια και προσκαλεί μικρούς και μεγάλους να πετάξουν τον χαρταετό τους στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος.
Οι εκδηλώσεις την Κυριακή 2 Μαρτίου και την Καθαρά Δευτέρα πραγματοποιούνται με ελεύθερη είσοδο χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
Την Κυριακή 2 Μαρτίου στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος στήνεται γιορτή! Μία ευκαιρία να δραπετεύσουμε από την καθημερινότητα, να αφήσουμε τη φαντασία μας ελεύθερη και να εξερευνήσουμε κόσμους αλλιώτικους. Ζωντανή μουσική, παρελάσεις κρουστών, DJ set, εργαστήρια για μικρούς και μεγάλους, μασκαράδες, κέφι, παιχνίδι και χορός δίνουν το σύνθημα για μια Κυριακή διαφορετική από τις άλλες.
Ο DJ Palov δίνει το έναυσμα μιξάροντας jazz, funk, hip hop, reggae, dub, ενώ την σκυτάλη παίρνουν οι Los Petralonicos και η Daniela Bolano με μια μοναδική μίξη από latin, swing, jazz και παραδοσιακά ηχοχρώματα. Παράλληλα, η γνώριμη πολυπολιτισμική μπάντα κρουστών Bloco Swingueira μεταφέρει την εκρηκτική ενέργειά της και τους βραζιλιάνικους ρυθμούς σε διάφορα σημεία του Πάρκου Σταύρος Νιάρχος.
Los Petralonicos Το μουσικό σχήμα των Los Petralonicos συνδυάζει τους ψυχεδελικούς ήχους του Αμαζονίου -μια μοναδική μίξη από latin, swing, jazz- με παραδοσιακά ακούσματα της Λατινικής Αμερικής (Cumbia Psicodelica και Chicha Peruana) που ταξιδεύουν το κοινό σε μουσικά μονοπάτια γεμάτα ενέργεια και νοσταλγία. Στις ζωντανές τους εμφανίσεις το κοινό γίνεται μέρος της παράστασης, γεμίζοντας το χώρο με τραγούδια και χορό. Από τις γωνιές της Αθήνας μέχρι τις μεγάλες σκηνές, οι Los Petralonicos καταφέρνουν να μεταδώσουν τη ζωντάνια και την αγάπη τους για τη μουσική σε κάθε ευκαιρία.
DJ Palov Ο DJ Palov είναι ένας μουσικός εξερευνητής που μετατρέπει κάθε του σετ σε ένα συναρπαστικό ταξίδι γεμάτο ρυθμό και ενέργεια. Συνδυάζει latin, cumbia, afro, jazz, funk, hip hop, reggae, dub and bass, αναδεικνύοντας ήχους από όλο τον κόσμο. Αν δεν τον βρείτε στα decks μεγάλων ευρωπαϊκών φεστιβάλ δίπλα σε καλλιτέχνες όπως οι Quantic, Nickodemus και Bonobo, το πιθανότερο είναι πως αναζητά σπάνιους ήχους στα βάθη της παγκόσμιας δισκογραφίας. Ως συνιδρυτής των labels Cast-a-Blast (ως Palov & Mishkin) και Carnibal Records (μαζί με τον Panama Cardoon), έχει αφήσει το στίγμα του στη μουσική παραγωγή, ενώ σήμερα συνεχίζει τη δημιουργική του πορεία μέσω της Spang Recordings, σε συνεργασία με τον μακροχρόνιο φίλο και μουσικό Άγγελο Αγγελίδη (Los Tre, Patatatiti).
Bloco Swingueira Εξωστρεφείς και πληθωρικοί, οι Bloco Swingueira είναι μια μπάντα κρουστών που δημιουργήθηκε το 2014. Κάθε τους εμφάνιση παραπέμπει σε βραζιλιάνικο καρναβάλι, με samba afro και samba reggae ρυθμούς που ξεσηκώνουν το κοινό. Από τις πρώτες κιόλας Αποκριές στο ΚΠΙΣΝ, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της γιορτής, χαρίζοντας αστείρευτη ενέργεια και ρυθμό στο κοινό. Πέρα από τις δεκάδες live εμφανίσεις τους, διοργανώνουν μαθήματα κρουστών, αλλά και σεμινάρια με καταξιωμένους δασκάλους από τη Βραζιλία.
Τη Δευτέρα 3 Μαρτίου, υποδεχόμαστε τη Σαρακοστή και την Άνοιξη με μια μεγάλη παραδοσιακή γιορτή!
Από τις 12.00 έως τις 15.00, ο καθηγητής εθνομουσικολογίας Λάμπρος Λιάβας επιμελείται και παρουσιάζει, στο Ξέφωτο, ένα πανόραμα της ελληνικής μουσικής και χορευτικής παράδοσης, σε μια ανοιχτή πρόσκληση για συμμετοχή στην τελετουργία του παραδοσιακού γλεντιού.
Γνωρίζοντας όσο λίγοι άνθρωποι τους κώδικες της παραδοσιακής μας μουσικής, μέσα από μελέτες, ακαδημαϊκές εργασίες αλλά και οδοιπορικά σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, ο Λάμπρος Λιάβας μας καλεί να ξεπροβοδίσουμε την Αποκριά με τον πατροπαράδοτο τρόπο. Αποκριάτικοι μιμικοί χοροί μπλέκονται με καλαματιανά, καγκέλια και τσάμικα, ηπειρώτικα πωγωνίσια, μακεδονίτικα συρτά, θρακιώτικα ζωναράδικα, πολίτικα χασάπικα, σμυρναίικους καρσιλαμάδες, κρητικά πεντοζάλια και νησιώτικους μπάλους.
Τον τόνο δίνει η δυναμική κομπανία του Αλέξανδρου Αρκαδόπουλου (στο κλαρίνο και τη φλογέρα) και του Γιάννη Παυλόπουλου (στο βιολί και το τραγούδι). Μαζί τους συμπράττει ο δεξιοτέχνης στο ακορντεόν Θάνος Σταυρίδης, ενώ ο Τάσος Βαλκάνης με την τρομπέτα του προσθέτει το γιορταστικό ηχόχρωμα από τις μακεδονίτικες μπάντες. Στην παρέα και ο Ιορδάνης Κουζηνόπουλος στο λαγούτο και το τραγούδι με τον Μανούσο Κλαπάκη στα κρουστά. Στο τραγούδι τούς συνοδεύουν έξι εξαιρετικές τραγουδίστριες της νεότερης γενιάς, απόφοιτες του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Εθνομουσικολογία και Μουσική Πράξη» του ΕΚΠΑ: Σεβαστιανή Βλέτση, Εμμέλεια Δαμανάκη, Μαριάνθη-Ιππολύτη Κατσάρη, Χρυσή Τζάβλα, Δήμητρα Τσαγκαράκη, Βαρβάρα Τσιβίκη.
Συμμετέχει, επίσης, ο Πόντιος λυράρης Ηλίας Αβραμίδης, καθώς και ο Κρητικός λυράρης Μανώλης Μπουνταλάκης .
Οι χορευτικές ομάδες του Λαογραφικού Ομίλου «Χοροπαιδεία» (με την επιμέλεια του Βασίλη Καρφή και της Μαρίας Ζιάκα) και του Συλλόγου Ποντίων «Αργοναύται Κομνηνοί» (με την επιμέλεια του Κώστα Σαββινίδη), μας προσκαλούν να πιαστούμε στους κύκλους του χορού!
Επιμέλεια-Παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Η εκδήλωση θα μεταδοθεί ζωντανά από την ΕΡΤ2.
Το 1924, στη Βουλή της χώρας συμμετείχαν μόνο Φιλελεύθεροι βουλευτές λόγω της αποχής της αντιβενιζελικής παράταξης από τις εκλογές του 1923. Παρόλα αυτά, μόνο από σταθερότητα δεν χαρακτηρίστηκε η πολιτική κατάσταση της χώρας. Η χρονιά ξεκίνησε με κυβέρνηση Στυλιανού Γονατά, τον Ιανουάριο ανέλαβε η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου που όμως αποδείχτηκε βραχύβια λόγω των διαφωνιών για το «Πολιτειακό». Νέα κυβέρνηση της χώρας ήταν αυτή του Γεωργίου Καφαντάρη που διατηρήθηκε ως τον Μάρτιο για να τη διαδεχτεί η κυβέρνηση του Αλέξανδρου Παπαναστασίου. Εσωτερικές προστριβές οδήγησαν στην παραίτηση του πρωθυπουργού και την εξουσία ανέλαβε η «κυβέρνηση των θερινών διακοπών» με πρωθυπουργό τον Θεμιστοκλή Σοφούλη. Επόμενος πρωθυπουργός, και τελευταίος για το 1924, ήταν ο Ανδρέας Μιχαλόπουλος.
Η χώρα είχε να αντιμετωπίσει την πολιτική αστάθεια αλλά αυτό δεν ήταν το σημαντικότερο πρόβλημα. Λίγους μόλις μήνες μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης και την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, χιλιάδες πρόσφυγες κατοικούσαν σε προσφυγικούς καταυλισμούς σε αναδυόμενες νέες συνοικίες.
Ωστόσο, όπως συμβαίνει πάντα, δίπλα στα μεγάλα καθημερινά ζητήματα, οι άνθρωποι αναζητούν ευκαιρίες για πρόσκαιρη ανάπαυλα. Οι Απόκριες ανέκαθεν υπήρξαν μια τέτοια περίοδος, μια ευκαιρία οι άνθρωποι να βγουν από την ταυτότητα τους, να διασκεδάσουν, να μασκαρευτούν. Μέσα από τις σελίδες των εφημερίδων Βραδυνή και Έθνος του 1924 αποτυπώνεται ο αστικός τρόπος εορτασμού των Αποκριών. Ο συντάκτης της Βραδυνής παρατηρεί ότι η χορευτική κίνηση της χρονιάς δεν είναι καθόλου μικρή αλλά «η χορευτική ζωρότης , ο χορευτικός ενθουσιασμός είναι εκείνα τα οποία ελλείπουν από τα εφετρινάς Απόκρεω». Μια ένδειξη ίσως ότι η ζωή το 1924 προσπαθεί με δειλά βήματα να επανέλθει σε κανονικούς ρυθμούς.
Η τελευταία και πλέον προβεβλημένη Αποκριά (της Τυροφάγου), ακριβώς έναν αιώνα πριν από σήμερα, ήταν στις 9 Μαρτίου. Ήδη από το 1906 το σημαντικότερο αποκριάτικο γεγονός ήταν ο Χορός της Ένωσης Συντακτών που μαζί με το «Λαχείο των Συντακτών» ήταν βασικές πηγές εσόδων του συνδέσμου των συντακτών. Παραδοσιακά ο Χορός γινόταν την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς. Ως το 1910 ο Χορός πραγματοποιούταν στο Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας και αναβλήθηκε μόνο κατά τις πολεμικές περιόδους. Το 1924 την εκδήλωση θα φιλοξενούσε το Θέατρο Ολυμπίων. Τη μεγαλοπρεπή διακόσμηση του χώρου ανέλαβε ο σκηνογράφος Ιωάννης Αμπελάς και ήταν εμπνευσμένος από ανάκτορα του Φαραώ.
Τον Μάρτιο του 1924 δραστηριοποιούταν ακόμα ο Σύνδεσμος Συντακτών που είχε ιδρυθεί το 1921 για να συμπεριλάβει δημοσιογράφους που δεν ανήκαν στην Ένωση. Μέσα στο έτος ωστόσο ο Σύνδεσμος διαλύθηκε και τα μέλη του προσχώρησαν στην Ένωση. Ο Σύνδεσμος προετοίμασε και το δικό του Χορό την Πέμπτη 6 Μαρτίου στο Θέατρο Κεντρικόν. Η διαφήμιση τόνιζε ότι το ένδυμα για το χορό θα είναι «επίσημον ή πολυτελής μεταμφιέσις». Η είσοδος ήταν με εισιτήριο αλλά και λίγες ημέρες πριν την εκδήλωση δημοπρατούνταν οι θέσεις των θεωρείων. Το Θέατρο Κεντρικόν ήταν στην οδό Κολοκοτρώνη και είχε φιλοξενήσει πολλές σπουδαίες παραστάσεις στα χρόνια της λειτουργίας του.
Εκτός βέβαια από τα σωματεία των Συντακτών ήταν αρκετοί ακόμα οι σύνδεσμοι που διοργάνωναν χορούς στις ημέρες της Αποκριάς αποσκοπώντας προφανώς στην ενίσχυση του ταμείου τους. Στις σελίδες των εφημερίδων αναφέρονται ο Χορός των Συγγραφέων στο «Ντελίς» και ο Χορός των Συνταγματικών Ελληνίδων επίσης στο Κνετρικόν. Σύμφωνα με το άρθρο « ο χορός (των Συνταγματικών Ελληνίδων) θα είναι από απόψεως κοσμικής και από απόψεως εμφανίσεως κάτι τι το υπερόχως ωραίον, θερμόν και συγκινητικόν». Και αυτό διότι στην οργάνωση του θα βοηθήσουν και μέλη της Συνταγματικής Νεολαίας. Η συγκεκριμένη οργάνωση είχε ιδρυθεί το 1924 από απόστρατους βασιλόφρονες αξιωματικούς, έχοντας ως κύριο χαρακτηριστικό τον αντιβενιζελισμό.
Mε την ευκαιρία της Αποκριάς πολλά ακόμα ξενοδοχεία, ζυθοπωλεία, καφεναιά στο κέντρο της Αθήνας αλλά και στις συνοικίες άνοιξαν αίθουσες χορού διοργανώνοντας χορούς. Ανάμεσα τους και οι δύο χοροί στο εστιατόριο «Αβέρωφ» στην οδό Σταδίου απέναντι από τη Βουλή όπου οι συνδαιτυμόνες θα συμμετέχουν σε «χαρτοπόλεμο – αυγοπόλεμο – ανθοπόλεμο» και θα απολάυσουν « Σουπέ – Μπαρ».
Ένας ακόμα χορός που ξεχωρίζει είναι αυτός των «Μποέμ». Ο τίτλος του δίνει και τον τόνο της αμφίεσης. Οι παρευρισκόμενοι καλόύνται να φορέσουν «απλούστατας και τόσον χαρακτηριστικάς ενδυμασίας της εποχής των Μποέμ». Τη μουσική του χορού θα αναλάμβανε η Παρισινή Jazz Band Tardel. Η τζαζ ήταν ένα μουσικό είδος που είχε κάνει δυναμικά την εμφάνιση του στην Αθήνα της δεκαετίας του 1920 και απευθυνόταν κυρίως στην ελίτ που ήθελε να μείνει μακριά από τους μουσικούς ήχους που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες. Ανάλογος ήταν ο ρόλος και των πολλών σχολών χορού που λειτουργούσαν στην Αθήνα διδάσκοντας δυτικούς χορούς. Ο πιο δημοφιλής χορός της Αποκριάς του 1924 ήταν το Φοξ Μπλού «ο ωραίος, απλός και ρυθμικός χορός» που έχει «ξετρελάνει τους Αθηναίους».
Η περίοδος του Τριωδίου έχει διάρκεια τρείς εβδομάδες και ολοκληρώνεται την Κυριακή της Αποκριάς. Την επόμενη, την Καθαρά Δευτέρα, ξεκινά η περίοδος της νηστείας της Σαρακοστής. Η ίδια η λέξη «Αποκριά», που σημαίνει «αποχή από το κρέας» (από + κρέω) υποδηλώνει ακριβώς αυτή την περίοδο προετοιμασίας των πιστών για τη νηστεία της Σαρακοστής. Παρά τη χριστιανική αυτή σημειολογία, τα έθιμα της Αποκριάς έχουν παγανιστική προέλευση, στην Αρχαία Ελλάδα και στη λατρεία του Διονύσου. Το Μάρτιο, περίπου την ίδια περίοδο με τις Απόκριες, γιορτάζονταν κατά την αρχαιότητα στην Αθήνα τα Ανθεστήρια, γιορτή για τον θεό και τον ερχομό της Άνοιξης. Ο χορός, το κρασί, τα πειράγματα ήταν τα χαρακτηριστικά της γιορτής που επιβιώνουν βέβαια και σήμερα στις ημέρες του καρναβαλιού.
Ασφαλώς, κυρίαρχο στοιχείο της γιορτής ήταν πάντα η μεταμφίεση. Έστω για λίγο ο κάθε άνθρωπος μπορούσε να γίνει κάποιος άλλος, να φερθεί «άκομψα», να εκφραστεί πιο ελεύθερα. Απαραίτητο μέσο για την έκσταση είναι η μάσκα ή έστω το βάψιμο του προσώπου. Στην αρχαιότητα οι πιστοί κάλυπταν το πρόσωπο τους με το κατακάθι από το μούστο και μάσκες, ντύνονταν με προβιές και δέρματα ζώων και προσπαθούσαν να μοιάζουν με τους Σατύρους, του συνοδούς του Διονύσου.
Γέρος, Σκύρος / Geros, Skyros
Όχι πολύ μακριά από αυτή την εικόνα είναι ανάλογες φορεσιές που χρησιμοποιούνται και σήμερα όπως ο Γέρος στη Σκύρο στο έθιμο του «Γέρου της Κορέλας και του Φράγκου» ή τα Μπαμπόυγερα, και οι Μωμόγεροι στη Μακεδονία, που αν και είναι έθιμα των Φώτων, έχουν την ίδια προέλευση.
Τα σκωπτικά τραγούδια, η σάτιρα και το γλέντι είναι στο επίκεντρο όλων των αποκριάτικων εθίμων, απαραίτητα χαρακτηριστικά της ανοιξιάτικης γιορτής της γονιμότητας. Στη Θήβα, την Καθαρή Δευτέρα, γιορτάζεται ο Βλάχικος Γάμος. Με προέλευση από τις γιορτές των ποιμένων, όχι μόνο έχει επιβιώσει και έχει αγκαλιαστεί από την πόλη αλλά πλέον αποτελεί και μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Άλλος ένας αποκριάτικος γάμος τελείται στη Μεθώνη όπου στου «Κουτρούλη το γάμο», στήνεται ένα γαμήλιο γλέντι με κρασί και φαγητό.
Βλάχικος Γάμος, Θήβα / Vlachikos Gamos, Thebes
Στη Νάουσα είναι πασίγνωστες οι Μπούλες. Ένα αρχαίο έθιμο που έχει ενσωματώσει τοπικές λαϊκές συνήθειες και στοιχεία τη ιστορίας. Αποκλειστικά άντρες συμμετέχουν στα μπουλούκια του αποκριάτικου δρώμενου. Ντυμένοι με παραδοσιακές φορεσιές με μουσική από ζουρνά και νταούλι γυρνούν χορεύοντας τις γειτονιές της πόλης συνοδεύοντας τη νύφη – μπούλα.
Μπούλες, Νάουσα – Boules, Naousa
Ωστόσο στη χώρα μας επιβιώνουν και τα πιο δυτικότροπα καρναβάλια που έχουν εισαχθεί σε μέρη της Ελλάδας από τα χρόνια της βενετικής παρουσίας. Και αυτά έχουν την προέλευσή τους στην αρχαιότητα και στη ρωμαϊκή γιορτή των Σατουρναλίων τα οποία με τη σειρά τους είχαν την προέλεθει από τις ελληνικές γιορτές του Διονύσου.
Στην Κέρκυρα γιορτάζεται η «Πετεγολέτσα» που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα είδος θεάτρου δρόμου, με πολλά στοιχεία από την Κομέντια ντελ Άρτε. Στη γειτονική Ζάκυνθο γιορτάζεται το «piccolo καρναβάλι», στο επίκεντρο του οποίου είναι ακόμα ένας γάμος, αυτή τη φορά ο μεγαλοπρεπής βενετσιάνικος γάμος που βέβαια καταλήγει σε χορό και γλέντι.
Καρναβάλι στην Κέρκυρα – Corfu Carnival
Στα Επτάνησα φαίνεται πως έχει τις ρίζες του και το ξακουστό Πατρινό Καρναβάλι. Η Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα το 1864 έφερε στην Πάτρα πολλούς κατοίκους των Ιονίων μαζί βέβαια με τα έθιμα του τόπου τους. Έτσι η συνύπαρξη των πατρινών χορών και γλεντιών της αποκριάς με τις βενετικές συνήθεις των Επτανησίων στην ακμάζουσα Πάτρα της δεκαετίας του 1870 οδήγησε στη γέννηση του Πατρινού Καρναβαλιού που από πολύ νωρίς έγινε μέρος της ταυτότητας της πόλης.
Παρινό Καρναβάλι – Carnival of Patra
Αρκετά νεότερο είναι το Καρναβάλι της Ξάνθης. Στον πυρήνα του βρίσκεται η αναβίωση των λαογραφικών εθίμων της Θράκης τη δεκαετία του 1960 με τη μορφή των Θρακικών Λαογραφικών Γιορτών. Ο θεσμός είχε μεγάλη επιτυχία και αγκαλιάστηκε αμέσως από την τοπική κοινωνία. Πλέον οι Θρακικές γιορτές διοργανώνονται από τη Φιλοπρόοδο Ένωση Ξάνθης και εκτός από το Καρναβάλι περιλαμβάνουν και σειρά άλλων εκδηλώσεων πολιτισμού.
ΤΖΑΜΑΛΑ – Θρακικές Λαογραφικές Γιορτές, Αρχείο ΙΜΕΧ
Από τη Σάμο και το καρναβάλι στο Καρλόβασι ως την Ήπειρο και τις τζαμάλες στα Γιάννενα και από την Κρήτη και το ρεθυμνιώτικο καρναβάλι ως τον Έβρο σε κάθε περιοχή της χώρας γιορτάζονται οι απόκριες. Και αν πλέον πολλές αό τις εκδηλώσεις έχουν μετατραπεί σε μια τουριστική εκδήλωση, η μαζική συμμετοχή, το κέφι και η καλή διάθεση παραμένουν τα κύρια χαρακτηριστικά τους.
Κείμενο του Γιάννη Λουκά
Οι απόκριες δεν είναι μόνο το αρχέγονο και το διονυσιακό της υπαίθρου. Εκτός από τους ‘κουδουνάτους’, τους ‘γέρους’, τους ‘γενίτσαρους’ και τις ‘μπούλες’, υπάρχουν και τα πιο ‘αστικά’ δρώμενα που σχετίζονται με αυτές. Και όταν λέμε ‘αστικά’, δεν εννοούμε τόσο εκείνα που γίνονται σε μεγάλες πόλεις, αλλά κυρίως αυτά που έχουν έναν πιο σύγχρονο (λιγότερο παραδοσιακό) χαρακτήρα, και που είναι και πιο ‘δυτικότροπα’.
Γιατί βέβαια, όσο ενδιαφέροντα και αν είναι κάποια αποκριάτικα δρώμενα που γίνονται σε μεγάλες ελληνικές πόλεις, δε μπορούν να χαρακτηριστούν ως αστικά. Ειδικά όσα πραγματοποιούνται σε πόλεις που βρίσκονται σε περιοχές με αγροτικό χαρακτήρα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι αυτά της Θήβας ή των Ιωαννίνων. Στην πρώτη περίπτωση, έχουμε τον “βλάχικο γάμο” που λήγει κάθε Καθαρή Δευτέρα, μετα αρραβωνιάσματα του ζευγαριού, την παράδοση των προικιών, το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης. Είναι ένα έθιμο που έχει τις ρίζες του στις αρχές του 19ου αιώνα όταν, μετά την απελευθέρωση των ορεινών περιοχών, οι Βλάχοι, εγκατέλειψαν την άγονη γη τους για να βρουν γόνιμο έδαφος νοτιότερα. Στα Γιάννενα επίσης, έχουμε τις Τζαμάλες, τις τεράστιες φωτιές γύρω από τις οποίες οι κάτοικοι της πόλης μεθούν, χορεύουν, τρώνε πίτες και φασολάδα. Πρόκειται και εδώ για μια παλιά παράδοση που επιβιώνει σε ένα περιβάλλον που σήμερα είναι αστικό. Η ίδια η ετυμολογία της λέξης (πιθανόν από το θρακιώτικο αποκριάτικο έθιμο της τζαμάλας – καμήλας) μας παραπέμπει και σε άλλα αποκριάτικα έθιμα της υπόλοιπης χώρας που γίνονται σε πόλεις που σήμερα είναι αστικά κέντρα, στα οποία όμως επιβιώνουν πιο παραδοσιακά έθιμα της αποκριάς. Στη Λαμία για παράδειγμα, γίνεται το τελετουργικό του αποκεφαλισμού της ‘άτακτης’ γκαμήλας από τον καμηλιέρη.
Από την άλλη, υπάρχουν διάφορα παραδοσιακά έθιμα της αποκριάς που με τον καιρό πέρασαν και στις ‘αστικές’ αποκριάτικες συνήθειες. Κλασσικό παράδειγμα είναι το Γαϊτανάκι. Αυτό συνεχίζεται ως παραδοσιακό έθιμο σε πολλές αγροτικές περιοχές και χωριά (όπως στην Καλλιπεύκη Θεσσαλίας), πέρασε στη συνέχεια σε διάφορα ημι-αστικά ή αστικά κέντρα (Λιβαδειά, Καλαμάτα, Ρόδο), αλλά έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές και σε κατεξοχήν αστικά κέντρα του 20ου αιώνα, όπως η Αθήνα. Το εκπληκτικό αυτό εξώφυλλο από το περιοδικό Εικόνες, μας δείχνει ένα στιγμιότυπο από την εποχή που η Αθήνα βρισκόταν στο μεταίχμιο της αστικοποίησής της: γαϊτανάκι στην Πλάκα το 1957.
περ. Εικόνες, 1957 / Eikones magazine, 1957
Σιγά-σιγά λοιπόν, πολλές αστικές περιοχές ενσωμάτωσαν παραδοσιακά στοιχεία στους αποκριάτικους εορτασμούς τους. Ένα παράδειγμα από αυτήν την άποψη είναι και η Ξάνθη, η οποία συνδυάζει το παλιό με το καινούριο. Στην πόλη επιβιώνει το παλιό έθιμο ‘το κάψιμο του Τζάρου’ και ως τη δεκαετία του 1950 οι αποκριάτικες εκδηλώσεις της πόλης είχαν αποκλειστικά παραδοσιακό χαρακτήρα. Σήμερα το Ξανθιώτικο Καρναβάλι έχει πιο σύγχρονο χαρακτήρα, διοργανώνεται από 34 αυτόνομους συλλόγους.
Υπάρχουν βέβαια και περιοχές που γιορτάζουν εδώ και δεκαετίες τις απόκριες με έναν κατεξοχήν αστικό τρόπο. Τα κλασσικά αστικά καρναβάλια ήρθαν στην ελληνική επικράτεια προς τα τέλη του 19ου αιώνα, με σαφείς επιρροές από τα αντίστοιχα δυτικά: σερπαντίνες, παλιάτσοι, δυτικοί χοροί και πομπές με άρματα συνέθεταν το σκηνικό τους. Τέτοια καρναβάλια γίνονται σήμερα σε αρκετές πόλεις της Ελλάδας.
Το κάψιμο του τζαρου – The burning of Tzaros (xanthidaily.gr)
Λόγω των ιστορικών τους καταβολών, και όπως είναι φυσικό, περιοχές όπως είναι τα Επτάνησα υιοθέτησαν αυτά τα είδη αποκριάτικου εορτασμού πιο γρήγορα από άλλα μέρη της Ελλάδας. Εδώ τα πράγματα ξεκίνησαν πολύ νωρίς με τις λεγόμενες ‘Ομιλίες’. Αυτές ήταν σύντομες λαϊκές θεατρικές παραστάσεις που γίνονταν στη διάρκεια του καρναβαλιού. Ξεκίνησαν πριν από το 18ο αιώνα, είχαν επιρροές από το βενετσιάνικο καρναβάλι, βασίζονταν σε γραπτά κείμενα και διασκευές λαϊκών αναγνωσμάτων, στα οποία συμπεριλαμβάνονταν και έργα του κρητικού θεάτρου. Με την εξέλιξη του χρόνου, τα αποκριάτικα δρώμενα στα νησιά του Ιονίου απέκτησαν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Στη Ζάκυνθο ένας ντελάλης γυρίζει το νησί και διαλαλεί το πρόγραμμα του καρναβαλιού. Σε όλη τη διάρκεια της Αποκριάς διοργανώνονται χοροί, παρελάσεις και άλλες εκδηλώσεις. Το πρόγραμμα κλείνει με την ‘Κηδεία της Μάσκας’. Πρόκειται για μια παρωδία κηδείας στην οποία τη θέση του νεκρού παίρνει ο Καρνάβαλος, ενώ ακολουθούν οι θλιμμένοι συγγενείς. Στην Κέρκυρα τώρα, από τα χρόνια της Ενετοκρατίας ακόμα, υπήρχε μια μεγάλη αποκριάτικη παράδοση. Ένας Βενετσιάνος αξιωματικός αναλάμβανε την ψυχαγωγία και έφερνε στο νησί μπαλέτα και όπερες για να διοργανώσει το καρναβάλι που σήμαινε και τη λήξη της θητείας του. Και εδώ ο Ντελάλης περνά με σαλπιγκτές και τυμπανιστές τους δρόμους της πόλης για να αναγγείλει τον ερχομό του Σιόρ Καρνάβαλου. Η μεγάλη πομπή, με άρματα, φιλαρμονικές και μασκαρεμένες συντροφιές, κατευθύνεται στην Κάτω Πλατεία για το γλέντι, ενώ την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς η παρέλαση του Σιόρ Καρνάβαλου θα τερματίσει με το κάψιμό του.
Καρναβάλι στην Κέρκυρα, 19ος αι. / Carnival in Corfu 19th. century
Ίσως η εγγύτητα της περιοχής με την Ιταλία, να συνετέλεσε στην πρώιμη υιοθέτηση δυτικότροπων αποκριάτικων εθίμων και στο Γαλαξίδι. Ο αστικός χαρακτήρας της περιοχής και η ναυτική της παράδοση βοήθησαν στην υιοθέτηση δυτικών συνηθειών. Εικάζεται για παράδειγμα, ότι τα περίφημα ‘αλευρομουτζουρώματα’ αντέγραψαν λαϊκές γιορτές της Σικελίας. Γνωρίζουμε από τον Άγγλο περιηγητή Dodwell, που επισκέφτηκε το Γαλαξίδι τις μέρες της Αποκριάς του 1801 , ότι αυτοί οι αποκριάτικοι εορτασμοί μετρούν ήδη πάνω από δύο αιώνες ζωής!
Μπορεί τελικά να μην είναι τυχαίο το γεγονός ότι τα δυτικότροπα καρναβάλια καθιερώθηκαν σε αστικές περιοχές που βίωσαν την Ενετοκρατία. Ακόμα και αν ξεκίνησαν αρκετά αργότερα από αυτήν, όπως έγινε στο Ρέθυμνο, φαίνεται πως οι ρίζες της ενετικής κατάκτησης παρέμειναν βαθιές. Στο Ρέθυμνο ειδικά, οι καρναβαλικές εκδηλώσεις χρονολογούνται από το 1914 και περιλαμβάνουν κανταδόρους με κιθάρες, μαντολίνα, παλιές μελωδίες, μασκαράδες που περνάνε από τους δρόμους της πόλης με τους ρυθμούς της φιλαρμονικής, ενώ οι καρναβαλικές εκδηλώσεις κορυφώνονται με τη μεγάλη παρέλαση στην παραλιακή λεωφόρο.
Με τον καιρό βέβαια, και άλλες πόλεις θέλησαν να συμμετέχουν στη μαγεία του σύγχρονου καρναβαλιού. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ‘καρναβάλια των γυναικών’ στην Ήπειρο. Ξεκίνησαν τη δεκαετία του ’60 στην Πρέβεζα, άλλη μια περιοχή που βρίσκεται απέναντι από τις ιταλικές ακτές. Η ιδιαιτερότητά του συγκεκριμένου καρναβαλιού είναι προφανής από το όνομά του: είναι ένα καρναβάλι γυναικών! Τα τελευταία χρόνια, στο Καρναβάλι Γυναικών Πρέβεζας συμμετέχουν κάθε φορά πάνω από 20 πληρώματα με 1.000 καρναβαλίστριες. Το καρναβάλι των Γυναικών της Άρτας ακολούθησε το παράδειγμα της κοντινής πόλης. Ξεκίνησε αυθόρμητα το Μάρτιο του 1982, χωρίς να διοργανώνεται από κάποιον σύλλογο ή φορέα.
Το καρναβάλι στην παλιά Αθήνα – The Carnival in old Athens
Όταν μιλάμε βέβαια για ‘αστικές απόκριες’, δεν μπορεί να λείπει η πιο αστικοποιημένη περιοχή της χώρας, κατά την σύγχρονη ιστορία της. Η Αττική γιορτάζει τις απόκριες με τον δικό της τρόπο. Το καρναβάλι του Μοσχάτου χρονολογείται μόλις από το 1987 αλλά έχει καταφέρει να γίνει πολύ δημοφιλές και να φιλοξενεί αντιπροσωπείες καρναβαλιστών από άλλες περιοχές της Ελλάδας, αλλά και από τον υπόλοιπο κόσμο! Φυσικά, το παραδοσιακό κέντρο των αποκριάτικων εορτασμών της Αθήνας, είναι η Πλάκα. Ποιος δεν έχει βρεθεί εκεί κάποιες απόκριες για να βρεθεί μέσα στο πλήθος και να φάει μια ξεγυρισμένη ‘παραδοσιακή’ ροπαλιά στο κεφάλι; Η παλιά αθηναϊκή συνοικία βρίσκεται κάθε χρόνο στο επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων.
Αρμα πιερότος – Προπομπός 1974 Πατρινό Καρναβάλι – Chariot Pierot – Forerunner 1974 (archives.carnivalpatras.gr)
Πρέπει όμως να το παραδεχτούμε. Όταν κάνουμε λόγο για ‘αστικές απόκριες’, γνωρίζουμε με σιγουριά πως ο Βασιλιάς Καρνάβαλος κατοικοεδρεύει σε μια πόλη που βρίσκεται και πάλι απέναντι από τις ιταλικές ακτές. Για το μεγαλύτερο ξεφάντωμα, ψηφίζουμε «Πατρινό Καρναβάλι για πάντα». Είναι από τα πιο παλιά ‘αστικά καρναβάλια’, αφού μετράει 180 χρόνια ιστορίας. Λέγεται ότι ξεκίνησε από τον αποκριάτικο χορό που δόθηκε το 1829 στην οικία του εμπόρου Μωρέττη. Η επιρροή των γαλλικών στρατευμάτων που στάθμευσαν στην πόλη μετά την απελευθέρωση και φυσικά η γεωγραφική της θέση κοντά στην Ιταλία με την μεγάλη καρναβαλική παράδοση προσέδωσαν από την αρχή στο καρναβάλι της Πάτρας ένα πιο δυτικότροπο χαρακτήρα σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα.
Το έργο στην επικεφαλίδα του αφιερώματος είναι: Νικόλαος Γύζης, Καρναβάλι στην Αθήνα – Nikolaos Gyzis, Carnival in Athens
Τα εγκαίνια της έκθεσης μουσειακών ενθυμημάτων και αρχειακού υλικού προς τιμήν των μεγάλων ευεργετών του ΙΑΜΥ Διονυσίου και Ίνγκριντ Κουντουριώτη, πραγματοποιήθηκαν το Σάββατο, 18 Ιανουαρίου 2025 στις 13.00 στο ΓΑΚ (Γενικά Αρχεία Κράτους)/Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας.
Οι αείμνηστοι Διονύσιος και Ίνγκριντ Κουντουριώτη, ως τελευταίοι απόγονοι του κλάδου της οικογένειας του Λαζάρου Κουντουριώτη, δώρισαν στο μουσείο όλα τα πολύτιμα κειμήλια της οικογένειας που είχαν μεταφερθεί στο σπίτι τους στη Ζάκυνθο. Το μουσείο κοσμείται σήμερα με τα κειμήλια αυτά, καθώς μεγάλο μέρος τους εκτίθεται στις μόνιμες συλλογές του. Έτσι, ο Διονύσιος και η Ίνγκριντ φρόντισαν να συνδέσουν το όνομά τους με το Αρχείο και Μουσείο, αλλά και την οικογένεια Κουντουριώτη με αυτό. Σε ένδειξη μάλιστα αναγνώρισης της μεγάλης προσφοράς τους, η κεντρική Αίθουσα Πολιτιστικών Εκδηλώσεων φέρει τιμητικά τα ονόματά τους. Στην έκθεση περιλαμβάνεται μέρος της μεγάλης δωρεάς της οικογένειας Κουντουριώτη το οποίο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό και το οποίο αποτελείται από ξύλινα, σκαλιστά έπιπλα του 19ου αιώνα (γραφείο, τραπεζαρία, καθίσματα, μπουντουάρ, σκρίνιο κτλ.), από εντυπωσιακούς ζωγραφικούς πίνακες του 18ου και του 19ου αιώνα (Ρωμαϊκή Ευσπλαχνία, Αθωότητα, Αγία Οικογένεια, Αυτοπροσωπογραφία του Γερμανού ζωγράφου Anton Raphael Mengs κ.ά.) καθώς και πολλά διακοσμητικά μικροαντικείμενα (κηροπήγια, πιάτα, ρολόγια κ.α.) τα οποία κοσμούσαν ανά τους αιώνες τις οικίες της οικογένειας Λαζάρου Κουντουριώτη σε Ύδρα και Παλαιό Φάληρο.
Επίσης στην αίθουσα παρουσιάζεται ένας πλήρης και λειτουργικός αργαλειός του 19ου αιώνα, ο οποίος δωρίσθηκε πρόσφατα στα ΓΑΚ/ΙΑΜΥ από την φιλυδραία Αθηνά Φάντη. Τέλος, η έκθεση πλαισιώνεται από ενδεικτικά επιλεγμένο, πολύ ενδιαφέρον αρχειακό υλικό που αφορά την οικογένεια Κουντουριώτη, αρχείο Κουντουριωτών, όπως αυθεντικές επιστολές της περιόδου της Επανάστασης (1819-1825), αλληλογραφία μεταξύ των αδελφών Λαζάρου και Γεωργίου Κουντουριώτη καθώς και επιστολές με αποδέκτες ή αποστολείς σημαντικά πρόσωπα της εποχής εκείνης, όπως ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, ο Δημήτριος Υψηλάντης, ο Ιωάννης Ορλάνδος.
Η αφιερωματική έκθεση προς τιμήν των ευεργετών του ΙΑΜΥ Διονυσίου και Ίνγκριντ Κουντουριώτη θα παραμείνει ανοικτή για το κοινό στην αίθουσα του Β’ ορόφου των ΓΑΚ/ΙΑΜΥ έως και τις 31 Μαϊου 2025, από τις 9 π.μ έως τις 4 μ.μ. τις καθημερινές και το Σαββατοκύριακο.
Ιστορικό Αρχείο Μουσείο Ύδρας
Τ.Κ. 18040 Λιμάνι Ύδρας, Phone: (+30) 22980-52355 Fax: (+30) 22980-52355, mail@gak-ydras.att.sch.gr
Γράφει η Βένια Παστάκα
Ιστορικός Τέχνης
«…Αν η Τέχνη είναι σήμερα ακροβασία, δεν φτάνει να ντυθούμε τη φορεσιά του σχοινοβάτη. Πρέπει να μπορούμε να περπατάμε σε τεντωμένο σχοινί… τολμάμε και αμφιβάλλουμε».
(Θόδωρος Γλύπτης, Στίγματα Πορείας, ίχνη στην άμμο των λέξεων, Αθήνα 1984, σ. 17.)
Πνεύμα ανήσυχο, δαιμόνιο και πρωτοπόρο, ο Θόδωρος (Παπαδημητρίου) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της νεοελληνικής τέχνης. Γεννημένος το 1931 στο Αγρίνιο, σπούδασε τα έτη 1952 έως 1957 στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, στο εργαστήριο του Μιχάλη Τόμπρου (1889 – 1974), ενώ από το 1959 έως το 1962, έχοντας λάβει υποστήριξη από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών, συνέχισε τις σπουδές του στην περίφημη École Nationale Supérieure des Beaux-Arts, και την ίδια περίοδο στην Académie du feu όπου διδάχθηκε μεταλλοτεχνία. Ακόμα, παρακολούθησε σεμινάρια για το αστικό τοπίο στο εργαστήριο αρχιτεκτονικής των Camelot και Bodiansky. Το 1972 δίδαξε στο California State University ενώ το 1980 εκλέχτηκε καθηγητής Πλαστικής στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Πραγματοποίησε σημαντικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το Εξωτερικό ενώ συνεργάστηκε για χρόνια με την αίθουσα τέχνης Δεσμός και το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα. Το 1965, ο Θόδωρος βραβεύτηκε στην Μπιενάλε Νέων στο Παρίσι με το βραβείο Rodin ενώ είχε ήδη εκθεσιακή δραστηριότητα από το 1961. Ακολούθησαν συμμετοχές σε Μπιενάλε και Διεθνείς Εκθέσεις Γλυπτικής που τον ανήγαγαν σε έναν από τους λίγους Έλληνες καλλιτέχνες με διεθνή αναγνώριση του έργου του.
Από τις 8 Φεβρουαρίου, στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης σε επιμέλεια Σταμάτη Σχιζάκη και σχεδιασμό Γιάννη Αρβανίτη, παρουσιάζεται για πρώτη φορά μετά τον θάνατο του καλλιτέχνη το 2018, μια προσπάθεια ερμηνείας του αποτυπώματός του μέσα από το σύνολο σχεδόν του έργου και του αρχειακού υλικού που κληροδότησε μαζί με το εργαστήριό του στο Μουσείο. Μέσα από 11 ενότητες, ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί στον κόσμο του γλύπτη αλλά και να κατανοήσει την σημασία του έργου του την εποχή που αυτό δημιουργήθηκε. Ακολουθώντας μη χρονολογική σειρά, οι ενότητες παρουσιάζουν έργα – σταθμούς του καλλιτέχνη καθώς και την νοητική διεργασία που υπήρχε πίσω από την δημιουργία τους. Η περιήγηση ξεκινάει από τον σταθμό Αντί για Έργο Γλυπτικής. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα από το εξωτερικό στα τέλη της δεκαετίας του 1960, καθώς η Χούντα των Συνταγματαρχών είχε επιβάλει σε όλους όσους είχαν λάβει κρατική υποτροφία να γυρίσουν διαφορετικά θα έπρεπε να δώσουν πίσω τα χρήματα που είχαν λάβει, ο Θόδωρος δημιούργησε ένα μανιφέστο για τη νέα γλυπτική, όπως αυτή διαμορφώθηκε μέσα στις ιστορικές συνθήκες της εποχής. Η δεύτερη ενότητα τιτλοφορείται Χειρισμοί και Τεστ, έργα που έγιναν την περίοδο 1973 – 1982 στην οποία ο καλλιτέχνης διερευνά την σχέση γλυπτικής και άλλων καλλιτεχνικών μέσων. Η τρίτη ενότητα, είναι το εμβληματικό του έργο Ματράκ – Φαλλός. Το 1965, με αφορμή την δολοφονία του φοιτητή Σωτήρη Πέτρουλα, ο Θόδωρος δημιούργησε το έργο Το Ξυπνητήρι του Μεσονυκτίου. Στο έργο αυτό, υπήρχε ένα γκλομπ το οποίο ήταν ένθετο στο μαρμάρινο βάθρο του έργου και το οποίο μπορούσε να το χειριστεί ο θεατής για να παράξει ήχο. Η αμφισημία ανάμεσα στη δημιουργία αλλά και τη βία οδήγησε στο Ματράκ – Φαλλός- ένα έργο που παραπέμπει σε φαλλό, σε μαντρακά γλύπτη ή σε αστυνομικό γκλομπ. Η τέταρτη ενότητα ονομάζεται Από τη χειρονομία στον χειρισμό και αποτελείται από γλυπτικές χειρονομίες του καλλιτέχνη σε μέταλλο ή πηλό. Προχωρώντας στην πέμπτη ενότητα, βρισκόμαστε ενώπιων του Ήχου της Γλυπτικής, στην περίοδο δηλαδή των έργων που ο καλλιτέχνης ενέταξε ηχογραφημένα κείμενα ή ζωντανό λόγο. Στην ενότητα Μεταίχμια – Ισορροπίες, στην οποία εντάσσονται και πρώιμα έργα της περιόδου 1963 – 1967, ο καλλιτέχνης παίζει με τους νόμους της φυσικής, δημιουργώντας μετέωρα γλυπτά, ή γλυπτά στα οποία ισορροπεί το εύθραυστο με το σκληρό υλικό. Στην έβδομη ενότητα, στα Ίχνη Αφής, ο θεατής βρίσκει τον καλλιτέχνη που διεκδικεί την θέση του στη δημόσια σφαίρα, εκμεταλλευόμενος τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Η όγδοη ενότητα., η Συντήρηση – Διατήρηση, πραγματεύεται τον κοινωνικό ρόλο της τέχνης ενώ η αμέσως επόμενη, ο Τηλε – Χειρισμός, παρουσιάζει το εκπληκτικό φιλμ που δημιουργήθηκε σε σκηνοθεσία Γιώργου Εμιρζά (1936 – 1999). Η δέκατη ενότητα είναι το Αντιθέαμα. Πρόκειται για το σχόλιο και την αντι – πρόταση του Θόδωρου απέναντι στην τηλεοπτική κουλτούρα. Η πορεία της έκθεσης κορυφώνεται με την ενδέκατη ενότητα, τον Κήπο. Έχοντας πάντα ενδιαφέρον για την θέση της γλυπτικής στον δημόσιο χώρο, δημιουργήθηκε εντός του μουσείου, ένας τεχνητός κήπος, στον οποίο τα γλυπτά του δεσπόζουν και συνδιαλέγονται με τον θεατή.
Σημαντική προσθήκη της έκθεσης, είναι η ένταξη σύγχρονων καλλιτεχνών σε αυτήν, όπως ο Νίκος Αρβανίτης, η Πάκυ Βλασσοπούλου, οι Ίρις και Λήδα Λυκουριώτη, ο Κώστας Μπασάνος και ο Γιάννης Παπαδόπουλος, που έχουν συνδιαλλαγεί κριτικά με αντίστοιχους διαχρονικούς προβληματισμούς οι οποίοι εντοπίζονται και στο έργο του Θόδωρου. Η προσθήκη αυτή δένει εξαιρετικά με τα ίδια τα λεγόμενα του καλλιτέχνη που έγραφε το 1966 «…προτιμώ να σε ψάχνω – βρίσκω μέσα από τα έργα μου. Κι αν δεν το κατορθώνω, άσε με να πιστεύω ότι προηγούμαι της εποχής μου, δηλ. ότι θα βρω τους θεατές μου στους απογόνους σου». (Ό.π., σ. 28, από κείμενο γραμμένο στο Παρίσι το 1966.)
Το έργο του Θόδωρου αναμφίβολα δεν είναι ένα εύκολο έργο. Δεν πρόκειται για γλυπτική που έχει σκοπό απλώς να τέρψει, αλλά κυρίως να εκπαιδεύσει και να προβληματίσει. Ο γλύπτης ανήκει σε εκείνη την γενιά καλλιτεχνών που θεωρούσαν χρέος τους την πνευματική καλλιέργεια του κοινού τους. Χωρίς να θυσιάσουν τα εικαστικά τους μέσα, αλλά χρησιμοποιώντας τα πολυσχιδώς, προετοίμασαν το κατάλληλο έδαφος για την δημιουργία ενός σκεπτόμενου αποδέκτη. Ταυτόχρονα, ενώ μέσω του έργου του ασκούνταν συχνά κριτική για την κοινωνία και το κατεστημένο, ο Θόδωρος υπήρξε ένας καλλιτέχνης που το έργο του εντάχθηκε και σε θεσμικές συλλογές μέσω παραγγελιών, δημιουργώντας ένα καλλιτεχνικό παράδοξο. Αυτή την πνευματική και εικαστική ιδιοφυία έχει την ευκαιρία να γνωρίσει εκ νέου κανείς στην έκθεση που τρέχει στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στην οποία ο επισκέπτης θα συνειδητοποιήσει πως ο γόνιμος διάλογος με το έργο συνεχίζει να είναι ζωντανός ακόμα και όταν ο δημιουργός του είναι πλέον απών.
